عملکردها

تعارض نقل و تخصیص

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تعارض نقل و تخصیص : تنافی دو احتمال نقل و تخصیص در یک لفظ

تعارض نقل و تخصیص درکلامی اتفاق می‌افتد که در آن هم تخصیص و هم نقل احتمال داده می‌شود، همانند آیه: « احل الله البیع و حرم الربا » [۱] که احتمال دارد از بیع، معنای لغوی آن ـ مبادلة شی ء بشی ء ـ مراد باشد که نتیجه آن خروج بیع فاسد ـ به علت حلال نبودنش ـ از شمول ' احل الله البیع ' می‌باشد.

و احتمال دارد منظور از بیع، بیع صحیح شرعی باشد؛ یعنی از معنای لغوی خودش به معنای بیع صحیح شرعی نقل شده باشد؛ به بیان دیگر، منظور از بیع در ' احل الله البیع ' بیعی است که همه شرایط صحت در آن وجود داشته باشد؛ یعنی دارای ملکیت، قابلیت تسلیم و… باشد. در این صورت، بیعی را که در صحت شرعی آن شک باشد (مانند بیع شیر انسان) شامل نمی‌شود.

در تعارض نقل و تخصیص، بیشتر اصولیون به تقدم تخصیص بر نقل معتقد شده‌اند.

پانوشت

  1. القرآن الکریم سوره 2 ، آیه 275

منابع

  1. مفاتیح الاصول : صفحه (89-90)
  2. مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 76
  3. التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة جلد 2 : صفحه 108
  4. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «تعارض نقل و تخصیص» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

تعارض تخصیص و نقل

اعم

تعارض احوال لفظ

وابسته

تخصیص ( اصول فقه )، نقل ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تعارض نقل و تخصیص به زیرصفحه تعارض نقل و تخصیص/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة جلد 2 : صفحه 108
  • القرآن الکریم سوره 2 ، آیه 275
  • المحصول فی علم اصول الفقه جلد 1 : صفحه 359
  • الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 61
  • مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 76
  • مفاتیح الاصول : صفحه 89