عملکردها

تعارض نقل و اضمار

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تعارض نقل و اضمار : تنافی دو احتمال نقل و اضمار در یک کلام

تعارض نقل و اضمار، در کلامی اتفاق می‌افتد که در آن هم نقل و هم اضمار احتمال داده می‌شود؛ برای مثال، در سخن خداوند که فرموده ' حرّم الربا ' [۱] ، برای واژه ' ربا ' دو احتمال وجود دارد: یک احتمال این است که ربا در معنای لغوی خودش، که ' مطلق زیادت ' است، استعمال شده باشد و مضاف در تقدیر بوده و در نتیجه، ' حرّم الربا ' به معنای ' حرم اخذ الربا ' باشد. احتمال دوم این است که ربا از معنای لغوی اش به معنای شرعی نقل شده. و معنای آن ' عقد مخصوص متضمن زیادت ' باشد که حکم آن حرمت است.

میان اصولی‌ها درباره چگونگی رفع تعارض میان نقل و اضمار اختلاف است، ولی بیشتر آنان به تقدم اضمار بر نقل معتقد هستند.

پانوشت

  1. القرآن الکریم سوره 2 ، آیه 275

منابع

  1. التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة جلد 2 : صفحه 111
  2. الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 40
  3. مفاتیح الاصول : صفحه 93
  4. مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 76
  5. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «تعارض نقل و اضمار» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

تعارض اضمار و نقل، دوران بین اضمار و نقل

اعم

تعارض احوال لفظ

وابسته

اضمار، نقل ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تعارض نقل و اضمار به زیرصفحه تعارض نقل و اضمار/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة جلد 2 : صفحه 111
  • الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 40
  • القرآن الکریم سوره 2 ، آیه 275
  • المحصول فی علم اصول الفقه جلد 1 : صفحه 359
  • مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 76
  • مفاتیح الاصول : صفحه 93