تعارض مجاز و تخصیص
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
تعارض مجاز و تخصیص : تنافی میان دو احتمال مجاز و تخصیص در یک کلام
تعارض مجاز و تخصیص، عبارت است از آن که در کلامی هم مجاز و هم تخصیص احتمال داده شود و امر بین یکی از آن دو دایر باشد؛ برای مثال، جمله ' لا یجب اکرام الطوال ' با جمله ' اکرم زید الطویل ' در ظاهر با هم تنافی دارند و حل تنافی یا به این است که جمله دوم مخصص جمله اول قرار داده شود (احتمال تخصیص) و یا این که در جمله دوم، ' اکرم ' بر استحباب حمل گردد.
عده‌ای از اصولی‌ها به ترجیح مجاز بر تخصیص معتقد هستند، ولی نظر مشهور این است که تخصیص بر مجاز، تقدم و ترجیح دارد.
منابع
- مفاتیح الاصول : صفحه (88-89)
- التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة جلد 2 : صفحه (103-104)
- مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 77
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «تعارض مجاز و تخصیص» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تعارض مجاز و تخصیص به زیرصفحه تعارض مجاز و تخصیص/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.