عملکردها

تعارض اجماع منقول و اجماع منقول

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تعارض اجماع منقول و اجماع منقول : تنافی مدلول دو اجماع منقول

تعارض اجماع منقول و اجماع منقول، تنافی میان مدلول دو اجماع منقول در یک مسئله فقهی است، مثل این که یک اجماع منقول می‌گوید: ' نماز جمعه واجب است ' و اجماع منقول دیگر می‌گوید: ' نماز جمعه واجب نیست '.

در این که آیا این تعارض، تعارض در سبب (آرای فقها) است یا تعارض در مسبب (رأی معصوم) ، اختلاف وجود دارد؛ نظریه مشهور میان علما، تعارض به حسب مسبب (رأی معصوم) می‌باشد. روشن است که در یکی از این دو اجماع، به طور قطع رأی امام (ع) وجود ندارد، اما به حسب سبب، تعارضی نیست، چون ممکن است هر دو اجماع منقول درست باشد.

در تعارض بین دو اجماع منقول، ترجیح با اجماعی است که مخالف مذهب عامه باشد، چون اجماع موافق عامه، ممکن است مستند به خوف یا تقیه باشد. و اگر هر دو اجماع از این نظر مساوی بود ـ یعنی هر دو مخالف عامه یا هر دو موافق عامه بود ـ حکم تخییر جاری می‌شود.

منابع

  1. کفایة الاصول : صفحه 335
  2. اصول فقه : صفحه 301
  3. مفاتیح الاصول : صفحه 705
  4. ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 265
  5. الاصول جلد 6 : صفحه 10
  6. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 4 : صفحه 375
  7. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

تعارض اجماع و اجماع

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تعارض اجماع منقول و اجماع منقول به زیرصفحه تعارض اجماع منقول و اجماع منقول/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اصول الفقه جلد 2 : صفحه 83
  • اصول فقه : صفحه 301
  • الاصول جلد 6 : صفحه 10
  • ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 265
  • حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 105
  • کفایة الاصول : صفحه 335
  • معالم الدین و ملاذ المجتهدین : صفحه 181
  • مفاتیح الاصول : صفحه 705
  • منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 4 : صفحه 375