تصدی امور حسبیه
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
تصدّی امور حسبی: مشروعیّت تصدّی امور حسبی‌ای که تحت عنوان خاص یا عام، متصدّی دارد و نیز همه امور حسبی اعم از کلّی و جزئی، بنا بر قول به ثبوت ولایت عامّه و مطلقه برای فقیه واجد شرایط، مورد بحث نیست؛ زیرا بنا بر قول به ثبوت ولایت مطلقه، متصدّی امور یاد شده تعیین شده است. بحث ذیل تنها بنا بر قول به عدم ثبوت ولایت مطلقه برای فقیه قابل طرح است.
امور حسبی یا جزئی است مانند مصادیق یاد شده برای امور حسبی به معنای خاص، و یا کلّی که از شئون ولایت مطلقه به شمار می‌رود مانند اقامه عدل و اجرای احکام الهی در پرتو تشکیل حکومت اسلامی و آنچه در راستای آن است.
بر مشروعیّت تصدّی فقیه واجد شرایط بلکه تعیّن وی از باب قدر متیقّن نسبت به امور حسبی جزئی، ادّعای اتّفاق و اجماع شده است. بنا بر این، با وجود فقیه، غیر فقیه بدون کسب اجازه از وی نمی‌تواند امور یاد شده را تصدّی کند، لیکن در صورت دسترسی نداشتن به فقیه واجد شرایط، مؤمنان عادل می‌توانند عهده دار آن گردند. در جواز تصدّی فقیه
نسبت به امور حسبی کلّی، اختلاف است 4 (--» ولایت فقیه).
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 667