تشبیب

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ تشبیب

◄ تشبیب امرد

◄ تشبیب جایز

◄ تشبیب حرام

◄ تشبیب زن

◄ تشبیب کودک

توضیح مفهومی

تشبیب

تَشبیب: ذکر زیباییهای زن و پسربچه و اظهار عشق به آنان در شعر. 1

از آن در باب تجارت و شهادات سخن رفته است.

حکم: تشبیب زن مؤمنِ شناخته شده اگر موجب اذیّت وی و یا وارد آمدن ننگ و عار بر او و تحریک مردان به سوی وی باشد، حرام است. 2 و در صورت عدم استلزام امور یادشده، نسبت به همسر و کنیز جایز است. برخی تصریح به کراهت آن کرده‏اند. 3 لیکن در اینکه نسبت به زن اجنبی حرام است یا نه، اختلاف است. 4

تشبیب پسر بچه مطلقا حرام است. 5 برخی در حرمت تشبیب پسر بچه - بدون ترتّب عنوان محرّم دیگر بر آن مانند تحریک مردان - اشکال کرده‏اند. 6

تشبیبِ زن مؤمنِ ناشناخته و نیز کافرِ غیر اهل ذمّه) ر اهل ذمّه (جایز است. 7 حرمت آن در فرضی که زن نزد گوینده شناخته و نزد شنونده ناشناخته باشد مورد اشکال قرار گرفته است. 8

بنابر تصریح بعضی، حرمت تشبیب اختصاص به شعر ندارد، در غیر شعر نیز حرام است. 9 استماع تشبیب نیز در فرض حرمت آن حرام است؛ لیکن در صورت شک در حصول تشبیب، استماع جایز است. 10

آثار: تشبیب در فرض حرمت آن، موجب فسق شخص و زوال عدالت او می‏گردد. در نتیجه شهادت گوینده و نیز شنونده آن پذیرفته نخواهد شد. برخی گفته‏اند: تشبیب همسر و کنیز حتّی در موارد جواز، از آن جهت که موجب زوال مروّت می‏گردد، عدالت را سلب می‏کند. در نتیجه شهادت چنین شخصی پذیرفته نمی‏شود. البتّه این در صورتی است که در عدالت، مروّت شرط باشد11) ر مروّت (.

کسب از راه تشبیب در زمره کسبهای حرام و باطل شمرده شده است. 12

1. کتاب المکاسب 2 177 /1. مهذب الاحکام 3 80 /16. المبسوط 4 228 /8. جواهر الکلام 50 - 49 /41؛ مصباح الفقاهة 5 212- 211 /1. جامع المقاصد 28 /4؛ الدروس الشرعیة 6 163 /3.

مصباح الفقاهة 7 220 /1. جامع المقاصد 8 28 /4. کتاب المکاسب 9 180 /1. مجمع الفائدة 10 340 /12. جامع المقاصد 11 28 /4. مسالک الافهام 182 /14؛ مجمع الفائدة 340 - 339 /12؛ التنقیح) الإجتهاد و التقلید (/ 278؛ کتاب الزکاة) شیخ انصاری (/ 12 331. کتاب المکاسب 163 /1 و 177.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 487

اصطلاح‌نامه

یادداشت دامنه

محاسن زن و یا پسری را بیان کردن و اظهار محبت به آنان با شعر

مترادفات

از واژه «تشبیب» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

نسیب

اعم

شِعْر

اخص

به لحاظ اشخاص:

تشبیب امرد، تشبیب زن، تشبیب کودک

به لحاظ حکم تکلیفی:

تشبیب جایز، تشبیب حرام

وابسته

استماع تشبیب، کسب به تشبیب، محرمات، هَجو

منابع

• الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة جلد 3 : صفحه 163
• الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 12 : صفحه 14
• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه (487-488)
• کتاب المکاسب جلد 1 : صفحه 177
• مهذب الاحکام جلد 16 : صفحه 80