ترتیب ( علوم قرآنی )
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
ترتیب ( علوم قرآنی ) : ذکر اوصاف یک چیز به ترتیب طبیعی یا طبق ملاک مورد لحاظ
یکی از اسلوب‌های بدیعی، «ترتیب» است و آن در لغت به معنای قراردادن هر چیزی در رتبه و جایگاه خود، و در اصطلاح علم بدیع، عبارت است از آوردن اوصاف یک چیز به ترتیب خلقت طبیعی یا بر اساس وقوع آن در خارج، به صورتی که هیچ صفت زائدی در میان نیاید؛ مثل:
1. «هُوَ الَّذِی خَلَقَکُم مِّن تُرَابٍ ثُمَّ مِن نُّطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ یُخْرِجُکُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّکُمْ ثُمَّ لِتَکُونُوا شُیُوخًا»؛ «او همان کسی است که شما را از خاکی آفرید سپس از نطفهای آنگاه از علقهای و بعد شما را (به صورت) کودکی برمیآورد تا به کمال قوت خود برسید و تا سالمند شوید» (غافر// 67) .
در این آیه، خلقت انسان بر اساس ترتیب طبیعی آن ذکر شده است.
2. «فَکَذَّبُوهُ فَعَقَرُوهَا فَدَمْدَمَ عَلَیْهِمْ رَبُّهُم بِذَنبِهِمْ فَسَوَّاهَا»؛ «و(لی) دروغزنش خواندند و آن (مادهشتر) را پی کردند و پروردگارشان به (سزای) گناهشان بر سرشان عذاب آورد و آنان را با خاک یکسان کرد» (شمس// 14) .
در این آیه، کارهای قوم ثمود و عذاب آنان به ترتیب واقعه خارجی، ذکر شده است.
منابع
اصطلاح‌نامه
اعم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه ترتیب ( علوم قرآنی ) به زیرصفحه ترتیب ( علوم قرآنی )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.