عملکردها

تخییر انحلالی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تخییر انحلالی : آزادی انتخاب از میان مصادیق هر دو امر متعارض

تخییر انحلالی، مقابل تخییر استمراری است و آن نوع خاصی از تخییر میان دو امر می‌باشد؛ به این بیان که مکلف در انتخاب بعضی از افراد هر یک از دو امر در عرض هم که او قادر به انجام هر دو نیست، مخیر می‌باشد، مانند آن که امر مردد است بین این که در یک روز خاص، اکرام همه علما بر مکلف واجب و یا حرام باشد و او مخیر باشد بین این که بعضی از علما را اکرام کرده و بعضی را اکرام نکند؛ لازمه این انحلال در امتثال این است که نسبت به اکرام بعضی از علما، مخالفت قطعی و نسبت به اکرام بعضی دیگر موافقت قطعی نماید.

نکته:

فرق میان تخییر انحلالی و استمراری این است که در تخییر استمراری، تعدد واقعه به حسب تعدد افراد زمان است ـ که در طول یک دیگر قرار دارند ـ اما در تخییر انحلالی، تعدد واقعه به حسب تعدد افراد موضوع است ـ که در عرض یک دیگر قرار دارند.

منابع

  1. المحکم فی اصول الفقه جلد 4 : صفحه 183
  2. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

تخییر ( اصول فقه )

وابسته

تخییر استمراری ( اصول فقه )

منابع

  • المحکم فی اصول الفقه جلد 4 : صفحه 183