عملکردها

تخلّص

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تخلّص : ترک سخن در یک مطلب و وارد شدن در مطلب دیگر

تخلّص، آن است که متکلم، مطلب آغازین را به طور کلی به کناری می‌نهد و یکسر به مطلب بعد می‌پردازد، و فرق تخلّص با استطراد این است که در استطراد، متکلّم خیلی گذرا به مطلب دوم اشاره می‌کند و دوباره موضوع نخستین را از سر می‌گیرد، آنچنان که گویی دومی اساساً منظور نبوده است.

حسن تخلص از محسّنات لفظی سخن است و آن عبارت از این است که گوینده از مطلبی که در آغاز کلام آمده، خیلی دزدانه و سریع به مقصود منتقل شود، بی‌آنکه شنونده متوجه انتقال گردد و آن بخاطر پیوستگی تنگاتنگ دو مطلب است. از این قبیل موارد در سوره کهف (آیات 83 تا 108) رخ داده است، آنجا که پس از ذکر داستان «ذی القرنین» و ساخته شدن سدی به دست او در برابر خروج یأجوج و مأجوج، سخن به ماجرای نفخه صور، حشر موجودات و سرنوشت کافران و مؤمنان در روز رستاخیز انتقال یافته است.

نیز ر.ک:حسن تخلّص.

منابع

  1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 43
  2. الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه (284-373)

اصطلاح‌نامه

اعم

اسلوب بدیعی قرآن ( علوم قرآنی )

وابسته

اقتضاب

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تخلّص به زیرصفحه تخلّص/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه (284-373)
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 43، 44
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه 394، 396