عملکردها

تبانی

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

تبانی: قرار پنهانی دو نفر علیه فرد سوم/ توافق) رتوافق (.

از تبانی به معنای نخست، به مناسبت در بابهایی چون تجارت و شفعه سخن رفته است.

حکم: تبانی محکوم به حکم امری است که بر آن تبانی شده است. اگر مورد تبانی امری حرام باشد تبانی نیز حرام خواهد بود و اگر مشروع باشد، جایز است. از مصادیق تبانی حرام نَجش) ر نجش (در معامله است؛ بدین معنا که فردی بدون آنکه قصد خرید داشته باشد بر اساس تبانی قبلی با فروشنده، برای کالای عرضه شده قیمت بالایی پیشنهاد می‏کند تا دیگری بشنود و آن را با بهای بیشتر بخرد. 1

از موارد جواز تبانی این است که کسی برای ایجاد مانع از اِعمال حقّ شفعه) ر شفعه (از سوی شفیع با تبانی قبلی مال شریک را با قیمت بیشتری می‏خرد و فروشنده پس از دریافت بعض ثمن، باقی مانده را ابراء) ر ابراء (می‏کند. در این فرض اگر شفیع بخواهد عقد را فسخ کند باید قیمت کامل ذکر شده در عقد را به خریدار بپردازد. 2

1. جواهر الکلام 441 /37. 2 477 - 476 /22.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 327

اصطلاح‌نامه

اعم

توافق ( وحدت نظر )

اخص

نجَش

منابع

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 327