بیوه
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
بیوه
بیوه) ثیب(: مقابل دوشیزه.
به زنی که ازدواج کرده و پس از دخول) آمیزش (از همسرش جدا شده و یا شوهرش مرده است، بیوه گفته میشود. 1 عنوان بیوه در فقه موضوع پارهای احکام
شرعی قرار گرفته است. در اینکه ملاک بیوه بودن زن چیست، اختلاف است. آیا ملاک، تنها دخول است؟ در نتیجه زنی که شوهر کرده لیکن پیش از دخول از او جدا شده ملحق به دوشیزه است نه بیوه و دختری که از راه نامشروع یا وطی به شبهه) ر آمیزش به شبهه (، با مرد آمیزش جنسی داشته، ملحق به بیوه است هرچند شوهر نکرده باشد، یا ملاک تحقّق دخول از طریق شرعی است؟ بنابر این در موارد دخول از راه نامشروع یا وطی به شبهه، زن ملحق به دوشیزه خواهد بود نه بیوه و یا ملاک، ازدواج است؟ بنابر این، زنی که شوهر کرده است بیوه به شمار میرود هرچند دخول صورت نگرفته باشد. 2 از این عنوان در باب تجارت و نکاح سخن رفته است.
بر بیوه بالغ) ر بلوغ (و رشید) ر رشد (کسی ولایت) ر ولایت (ندارد؛ بنابر این وی میتواند بدون اذن پدر و جدّ پدری ازدواج کند هرچند مستحب است از پدر یا جدّ پدری و درصورت نبود آن دو، از برادر بزرگتر اذن بگیرد. 3
زن بیوه مراتب رضایت خود را برای ازدواج باید با سخن گفتن اعلام نماید و سکوت کفایت نمیکند مگر آنکه سکوت وی با قرائنی همراه باشد که بر رضایت قطعی او دلالت کند. 4 مرد متأهّل اگر با زنی بیوه ازدواج کند، زن یادشده - بنابر مشهور - در آغاز ازدواج به مدّت سه شب حقّ همخوابی دارد. 5
اگر کسی کنیز بیوهای بخرد و او را باردار کند، سپس معلوم شود که مالکِ کنیز شخصی دیگر غیر از فروشنده بوده است، بنابر مشهور باید یک بیستم بهای کنیز را به مالکش بپردازد. 6 بیوه بودن در کنیز به قول مشهور، عیب به شمار نمیرود. بنابر این اگر کسی کنیزی را بدون شرط باکره یا بیوه بودن بخرد سپس معلوم شود که بیوه بوده است، نه حقّ فسخ معامله را دارد و نه حقّ گرفتن ارش7) مابه التفاوت قیمت باکره و بیوه () ر ارش (.
1. لغت نامه دهخدا؛ لسان العرب/ واژه »ثیب« × 2. جواهر الکلام 205 /29؛ مستمسک العروة 451 - 450 /14؛ مبانی العروة) النکاح (3 273 - 270 /2. جواهر الکلام 185 /29 و 6 173 - 170 /31. 5 205. 4 230 - 229. الحدائق الناضرة 85 /19؛ جواهر الکلام 7 226 - 225 /24. جواهر الکلام 277 - 276 /23.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 229
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «بیوه» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
- اذن بیوه، استنجای زن، باکره، بیمه شوهر مردگان، بِکْر، ثیبوبت، قَسْم ثیب، مهریه بیوه، نکاح بیوه، وصیت بر بیوه
== منابع ==index.php?catid=50