عملکردها

برگشت از قبله

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

التفات: توجّه و تمایل به چیزی.

از آن در باب صلات سخن رفته است.

التفات بر دو قسم است:

1. التفات عمدی: التفات عمدی به تمام بدن - که از آن به انحراف از قبله تعبیر می‌شود - به سمت پشت، راست یا چپ 1، بلکه بین راست و چپ و نیز به قول مشهور، التفات صورت به طرف پشت، موجب بطلان نماز واجب است. 2

قول مشهور در التفات صورت به سمت راست یا چپ - در صورتی که به حدّ فاحش نرسد - عدم بطلان نماز است. 3

2. التفات سهوی: اگر التفات مبطل به طور سهوی انجام گیرد، چنانچه بین سمت راست و چپ باشد، نماز باطل نمی‌شود، و اگر به طرف راست یا چپ یا پشت باشد، در بطلان نماز اختلاف است. 4

التفات به صورت به سمت چپ یا راست به مقدار اندک و نیز به چشم در حال نماز 5 و نیز التفات مؤذّن به طرف چپ یا راست در حال اذان 6 کراهت دارد.

1 - مهذّب الاحکام 7 170.

2 - 172 و 173.

3 - 173.

4 - مستمسک العروة 6 541 و 542.

5 - العروة الوثقی 1 722.

6 - جواهر الکلام 9 129.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 636

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «برگشت از قبله» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

التفات در نماز، التواء ( انحراف از قبله )، انحراف از قبله

اعم

احکام قبله، اخلال در استقبال نماز، برگشت

اخص

برگشت طولانی از قبله، برگشت عمدی از قبله
به لحاظ اعضا:
برگشت بدن از قبله، برگشت چشم از قبله، برگشت صورت از قبله
به لحاظ باور:
برگشت ظان به قبله، برگشت متحیر از قبله

وابسته

استقبال در نماز، استقبال در نماز مستحب، استقبال در نماز میت، اشاره در سلام نماز، روایت اربعمأة، ظهور انحراف قبله، نماز بدون استقبال، نماز جاهل، نماز سواره

منابع

  • الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 1 : صفحه 568، 653
  • المبسوط فی فقه الامامیة جلد 1 : صفحه 117، 118
  • تحریرالوسیله جلد 1 : صفحه 186
  • توضیح المسائل مراجع جلد 1 : صفحه 640
  • جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 2 : صفحه (346-347)، 347
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 10 : صفحه 339
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 11 : صفحه (21-43)
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 8 : صفحه 4
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 636
  • مجمع الفائدة و البرهان جلد 3 : صفحه (59-66)، (102-104)
  • مهذب الاحکام جلد 7 : صفحه (170-175)