عملکردها

بدل تالف

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

بَدَل تالف: عوض مال یا منفعت تلف شده.

از آن در باب تجارت و غصب سخن رفته است.

________________________________________

78

اگر کسی مال دیگری را تلف کند - چه به تلف حقیقی یعنی آن را از بین ببرد و چه حُکمی بدین صورت که آن را با چیزی دیگر ممزوج نماید به‏گونه‏ای که قابل تفکیک نباشد - درصورتی که اتلاف ضمان‏آور باشد، تلف‏کننده ضامن بدل آن است1) ر اتلاف (. بدل در اشیای مثلی) ر مثلی (مثل آن و در اشیای قیمی) ر قیمی (قیمت آن است. 2

اگر مالی نزد چند نفر دست به دست شده باشد) ر تعاقب ایدی (بدل تالف بر عهده کسی است که مال نزد او تلف شده است؛ هرچند صاحب مال می‏تواند برای گرفتن بدل تالف به هریک از آنان رجوع کند. 3

در مالی که تلف شده از جهت ثبوت بدل تالف و احکام آن تفاوتی میان عین و منفعت آن نیست. به عنوان مثال اگر کسی خانه‏ای را غصب کند، بدین‏معنا که به ناحق وارد خانه دیگری شود و در آن سکونت گزیند، عوض آن را باید بپردازد و چنانچه استفاده‏کنندگان چند نفر باشند هرکدام به نسبت سهم خود ضامن عوض آن می‏باشند. 4

1. بلغة الفقیه 352 - 350. 3 64. 2 381 - 377 /2؛ مصباح الفقاهة 4 386 - 367 /4. مصباح الفقاهة 367 /4؛ تحریر الوسیلة 79 /2.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 76

اصطلاح‌نامه

اعم

بدل در اموال

منابع

  • تحریرالوسیله جلد 2 : صفحه 79
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 76