عملکردها

بخیه

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

بخیه: گِرهی که بر موضع جراحت زنند.

از آن به مناسبت در بابهای طهارت، غصب، قصاص و دیات سخن رفته است.

________________________________________

74

طهارت: زن حامله‏ای که مرده و جنین در شکم او زنده است، چنانچه برای بیرون آوردن بچه راهی جز شکافتن پهلوی او نباشد باید پهلوی زن را بشکافند و پس از بیرون آوردن بچه، موضع شکاف را بخیه زنند. 1

غصب: اگر موضع جراحت انسان محترم) ر احترام (یا حیوان محترمی با نخ غصبی دوخته شود، شکافتن بخیه و بیرون آوردن نخ - درصورت ایمن بودن از تلف فرد یا حیوان یا بروز بیماری - واجب است. 2

قصاص و دیات: اگر مجروح، جراحتی را که از ناحیه دیگری برداشته خود بخیه زند و پس از آن بمیرد درصورتی که هر دو عامل) وارد کردن جراحت و دو ختن آن (در مرگ وی نقش یکسان داشته باشند، بر وارد کننده جراحت، نصف دیه ثابت است و اگر اولیای مقتول بخواهند قصاص کنند باید نصف دیه جارح را بپردازند. ولی اگر سبب مرگ، دوختن موضع جراحت توسط خود فرد باشد، بر جارح چیزی نیست؛ نه دیه و نه قصاص. تنها جراحت وارده - اگر به‏گونه‏ای باشد که موجب قصاص بشود - قصاص دارد. در غیر این صورت، جارح ضامن ارش جراحت خواهد بود3) ر جراحت (.

اگر کسی با وارد کردن ضربه و مانند آن، بخیه بدن دیگری را بشکافد چنانچه منجرّ به باز شدن مجدّد دهانه زخم شود باید ارش) ر ارش (بپردازد. درصورت نرسیدن به این حد، در ثبوت ارش اختلاف است. البتّه به جهت آزاری که رسانده، تعزیر) ر تعزیر (می‏شود، ضمن آنکه هزینه بخیه را نیز باید بپردازد. 4

1. جواهر الکلام 343 - 342 /43. 4 41 /42. 3 82 - 80 /37. 2 377 - 376 /4.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 73

اصطلاح‌نامه

اعم

افعال جوارحی ( فقه )

اخص

بخیه با نخ نجس
به لحاظ محل:
بخیه شکم میت، بخیه محل تشریح

وابسته

زدن موجب باز شدن بخیه

منابع

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 73