باغ
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
باغ: بوستان دارای انواع درختان و نباتات.
از آن به مناسبت در بابهای خمس، تجارت، مساقات، اجاره، اطعمه و اشربه و احیاء موات سخن رفته است.
خمس: اگر کسی باغی احداث کند که پس از افزایش قیمتش آن را بفروشد باید خمس میوه و رشد درختها و نیز زیادی قیمت باغ را بپردازد. اگر قصدش از احداث، فروختن میوه و استفاده از درآمد باغ باشد حکم سرمایه را دارد) ر سرمایه (؛ امّا اگر قصدش استفاده از محصولات آن برای رفع نیاز خود و خانواده - نه فروختن - باشد، از مئونه) ر مئونه (محسوب میشود. 1
تجارت: کسی که چیزی را میفروشد، هرچه که عرفاً به آن چیز ملحق باشد نیز داخل در معامله است. بنابر این در فروش باغ، زمین، درخت و بنای آن نیز داخل است. 2 در معامله سلم) ر بیع سلف (درصورتی که برخی درختان باغ به میوه نشسته باشند معامله نسبت به همه میوهها صحیح است. 3
مساقات: مساقات) ر مساقات (در باغ براساس توافق دو طرف - به عنوان مثال به نصف یا یکسوم محصول آن - جایز است. 4
اجاره: اجاره دادن باغ پیش از به بار نشستن درختان آن درصورتی که منفعت نوعیِ آن معلوم باشد جایز است. 5
اطعمه و اشربه: به قول مشهور، خوردن میوه باغ دیگری برای رهگذر با شرایطی حلال است6) ر خوردن (.
احیاء موات: تبدیل زمین موات به باغ، احیای آن به شمار میرود7) ر احیاء موات (.
1. کشف الغطاء 197 /4؛ توضیح المسائل مراجع 18 /2 م 2 1771. تحریر الاحکام 3 326 /2. الخلاف 4 88 /3. تحریر الاحکام 5 155 /3. صراط النجاة 6 261 /1. جواهر الکلام 7 135 - 127 /24. تحریر الوسیلة 207 /2.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 50
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «باغ» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
- اجاره باغ، بیع باغ، بیع میوه دو باغ، توابع باغ مبیع، خمس باغ، خوردن حق الماره، دیه قتل سگ باغ، سرقت میوه از باغ، سگ باغ، غصب باغ
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 50