عملکردها

باغ

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

باغ: بوستان دارای انواع درختان و نباتات.

از آن به مناسبت در بابهای خمس، تجارت، مساقات، اجاره، اطعمه و اشربه و احیاء موات سخن رفته است.

خمس: اگر کسی باغی احداث کند که پس از افزایش قیمتش آن را بفروشد باید خمس میوه و رشد درختها و نیز زیادی قیمت باغ را بپردازد. اگر قصدش از احداث، فروختن میوه و استفاده از درآمد باغ باشد حکم سرمایه را دارد) ر سرمایه (؛ امّا اگر قصدش استفاده از محصولات آن برای رفع نیاز خود و خانواده - نه فروختن - باشد، از مئونه) ر مئونه (محسوب می‏شود. 1

تجارت: کسی که چیزی را می‏فروشد، هرچه که عرفاً به آن چیز ملحق باشد نیز داخل در معامله است. بنابر این در فروش باغ، زمین، درخت و بنای آن نیز داخل است. 2 در معامله سلم) ر بیع سلف (درصورتی که برخی درختان باغ به میوه نشسته باشند معامله نسبت به همه میوه‏ها صحیح است. 3

مساقات: مساقات) ر مساقات (در باغ براساس توافق دو طرف - به عنوان مثال به نصف یا یک‏سوم محصول آن - جایز است. 4

اجاره: اجاره دادن باغ پیش از به بار نشستن درختان آن درصورتی که منفعت نوعیِ آن معلوم باشد جایز است. 5

اطعمه و اشربه: به قول مشهور، خوردن میوه باغ دیگری برای رهگذر با شرایطی حلال است6) ر خوردن (.

احیاء موات: تبدیل زمین موات به باغ، احیای آن به شمار می‏رود7) ر احیاء موات (.

1. کشف الغطاء 197 /4؛ توضیح المسائل مراجع 18 /2 م 2 1771. تحریر الاحکام 3 326 /2. الخلاف 4 88 /3. تحریر الاحکام 5 155 /3. صراط النجاة 6 261 /1. جواهر الکلام 7 135 - 127 /24. تحریر الوسیلة 207 /2.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 50

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «باغ» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

باغات، بستان، بوستان، گلستان

اعم

عَقَار

وابسته

اجاره باغ، بیع باغ، بیع میوه دو باغ، توابع باغ مبیع، خمس باغ، خوردن حق الماره، دیه قتل سگ باغ، سرقت میوه از باغ، سگ باغ، غصب باغ

منابع

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 50