اهانت ( فقه )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
اهانت
اهانت (توهین) : خوار کردن.
اهانت عبارت است از خوار و تحقیر کردن کسی یا چیزی با گفتار یا کردار.
این عنوان در کتب قواعد فقهی تحت عنوان قاعده حرمت اهانت محترمات و به مناسبت در باب‌های مختلف فقهی آمده است.
ملاک اهانت: اهانت در افعال مشترک که قابلیّت اهانت بودن و غیر اهانت بودن را دارد، با قصد محقّق می‌شود مانند پشت کردن به ضریح امام علیه السّلام یا دراز کردن پا به سمت قرآن. چنین افعالی اگر به قصد اهانت سر زند، توهین به شمار می‌رود، ولی در کردار هایی که بر حسب عرف و عادت در مقام اهانت به کار می‌روند - مانند نجس کردن یا زیر پا نهادن قرآن - بدون قصد نیز محقّق می‌شود. 1
حکم: حکم اهانت بر حسب موارد آن، مختلف است. اهانت نسبت به آنچه در شریعت محترم (--» احترام) شمرده شده است، حرام است، بلکه برخی مراتب آن، موجب کفر و ارتداد (--» ارتداد) می‌شود. 2
(--» قاعده حرمت اهانت محترمات)
اهانت به غیر محترم همچون کافر حربی (--» اهل حرب) ، اهل بدعت، و متجاهر به فسق، جایز، بلکه نسبت به بدعت گذار، مطلوب و پسندیده است 3 (--» بدعت) .
1- العناوین الفقهیة 1 556 - 561 و القواعد الفقهیة (بجنوردی) 5 296 - 297.
2 - جواهر الکلام 41 600.
3 - 412 - 413.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 725
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «اهانت ( فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- اهانت به مؤمن، تحقیر ( فقه )
- به لحاظ محترمات:
- اهانت به غیر محترم، اهانت به محترمات دینی
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اهانت ( فقه ) به زیرصفحه اهانت ( فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.