امر واقعی
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
امر واقعی : امر متعلق به موضوع، بدون لحاظ علم و جهل مکلّف، یا امر مکشوف به علم و یا طریق علمی _ اماره _
امر واقعی، مقابل امر ظاهری بوده و دو معنای اصطلاحی دارد:
1. در یک اصطلاح، امر واقعی به معنای امری است که از سوی شارع با قطع نظر از علم و جهل مکلف صادر گردیده و مؤدای آن، حکم واقعی است، مثل: ' اقیموا الصلاة ' که خدای حکیم به خاطر مصلحت ملزمه‌ای که در نماز وجود دارد بندگانش را به درک آن مصلحت امر نموده است، و علم و جهل مکلف در صدور آن دخالتی ندارد. البته علم مکلّف در تنجّز تکلیف نسبت به او مؤثر است.
2. در اصطلاح دوم، امر واقعی، امری است که توسط ادله اجتهادی ثابت می‌گردد، چه این ادلّه یقین آور باشد، مثل: نصّ قرآن و خبر متواتر، و چه ظن آور باشد، مثل: ظواهر قرآن و خبر واحد. پس امر واقعی در این اصطلاح آن است که نسبت به آن قطع وجود دارد و یا از طریق اماره ثابت می‌شود و امر ظاهری فقط شامل مؤدّای اصول عملی می‌شود؛ بر خلاف اصطلاح اوّل که امر ظاهری بر طبق آن شامل مؤدای امارات و اصول عملی، هر دو، می‌شود.
نیز ر.ک:احکام واقعی، امر ظاهری.
منابع
- کفایة الاصول : صفحه (105-106)
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه (235-236)
- فرهنگ معارف اسلامی جلد 1 : صفحه 299
- الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 109
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 367
- محاضرات فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 221
- انوار الاصول جلد 1 : صفحه 333
- درر الفوائد فی الحاشیة علی الفرائد جلد 1 : صفحه 193
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «امر واقعی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه امر واقعی به زیرصفحه امر واقعی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 77، 205، 367
- اصطلاحات الاصول : صفحه 21
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه (235-236)، 238
- الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 109
- انوار الاصول جلد 1 : صفحه 317، 333
- درر الفوائد فی الحاشیة علی الفرائد جلد 1 : صفحه 193
- فرهنگ معارف اسلامی جلد 1 : صفحه 299
- کفایة الاصول : صفحه (105-106)
- محاضرات فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 221