عملکردها

اماله ( تنقیه )

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

اماله ( تنقیه ) : اِماله: وارد کردن دارو به روده بزرگ از راه مقعد میل دادن صدای فتحه به کسره یا الف به یاء

از اماله به معنای نخست به مناسبت در باب طهارت و صوم سخن رفته است.

طهارت: تماس چیزی با عین نجس مانند خون در داخل بدن، موجب نجاست آن نمی‌شود. از این رو، اگر ابزار یا داروی اماله در داخل بدن با مدفوع تماس یابد و پس از بیرون آمدن، به نجاست آلوده نباشد، پاک است، امّا برخی در صورت علم به ملاقات آن با نجاست در داخل بدن، احتیاط را در اجتناب از آن دانسته‌اند. 1 همچنین خروج داروی اماله، در صورتی که به نجاست آلوده نباشد، موجب بطلان وضو نیست. 2

صوم: اماله غیر ضروری با مایعات، بر روزه دار حرام است، امّا در بطلان روزه با آن و نیز بنا بر قول به بطلان، در وجوب کفّاره، اختلاف است. 3 البته بنا بر قول به وجوب کفّاره، اگر اماله، ضروری باشد، کفّاره واجب نیست، بلکه تنها، قضای روزه واجب است. 4 اماله با اشیای جامد به نظر بیشتر فقیهان بر روزه دار حرام نیست. 5

اماله به معنای دوم، از اصطلاحات علم تجوید است که به مناسبت در باب صلات آمده است.

رعایت آنچه عالمان علم تجوید برای نیکو شدن قرائت قرآن بیان کرده‌اند - مانند اماله در قرائت نماز - واجب نیست. 6

1 - العروة الوثقی 1 56.

2 - 184.

3 - جواهر الکلام 16 274 - 275 و العروة الوثقی 2 193 و 202.

4 - مستمسک العروة 8 306.

5 - جواهر الکلام 16 272 و 275 و العروة الوثقی 2 193.

6 - العروة الوثقی 1 65.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 75
  2. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 646

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «اماله ( تنقیه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

احتقان، تنقیه، حقن، حُقْنَه

اعم

افعال جوارحی ( فقه )

اخص

استعمال شیاف، اماله با شراب، اماله روزه دار، اماله نامحرم

وابسته

آب اماله، خروج آب اماله از مخرج غائط، وضو بعد از اماله

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اماله ( تنقیه ) به زیرصفحه اماله ( تنقیه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید. == منابع ==index.php?catid=50

  • الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة جلد 2 : صفحه 112
  • المبسوط فی فقه الامامیة جلد 1 : صفحه 26
  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 2 : صفحه 83
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 75، 646
  • کتاب السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی جلد 1 : صفحه 113