اطلاق و تقیید

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ اطلاق و تقیید

◄ اطلاق ( اصول فقه )

◄ تقیید

توضیح مفهومی

اطلاق و تقیید : مباحث تطبیقی دو اصطلاح اطلاق وتقیید

تعریف اطلاق و تقیید در مستند اطلاق و مستند تقیید آمده است. با این حال، ذکر نکات ذیل ضروری است:

نکته اول:

اطلاق و تقیید، مانند عام و خاص، از امور اضافی و نسبی است؛ یعنی یک لفظ ممکن است نسبت به افراد زیر مجموعه خود اطلاق داشته باشد، اما همین لفظ ممکن است نسبت به لفظ دیگری که دایره گسترده تری دارد، مقید محسوب شود.

نکته دوم:

تقابل اطلاق و تقیید از نظر مشهور اصولیون تقابل عدم و ملکه است؛ به این بیان که تقیید، ملکه و امری وجودی است و اطلاق، عدم ملکه (عدم تقیید) می‌باشد.

بنابراین، اطلاق و تقیید در امکان و استحاله متلازم‌اند؛ یعنی هر جا تقیید ممکن باشد، اطلاق هم ممکن است و هر جا تقیید ممتنع باشد، اطلاق نیز ممتنع است.

نکته سوم:

اطلاق در مفردات سبب توسعه می‌شود، ولی در مرکبات سبب تقیید می‌گردد، بلکه چه بسا اطلاق جمله موجب تضییق در مفهوم مفردات آن می‌شود.

برای مثال، مقتضای عقد بیعی که بین دو نفر صورت می‌گیرد، این است که پولی که بین خریدار و فروشنده جا بجا می‌شود پول رایج کشور باشد، زیرا اطلاق صیغه عقد به عنوان یک جمله مرکب چنین اقتضایی را دارد. ولی اگر عقدی نبود، مفهوم پول اطلاق داشت و شامل پول رایج و غیر رایج می‌شد.

منابع

1. اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 516
2. فوائد الاصول جلد 1 : صفحه 563
3. تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 149
4. مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 152
5. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 3 : صفحه 678
6. انوار الاصول جلد 2 : صفحه 192
7. اصول الفقه جلد 1 : صفحه 167
8. محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 363
9. اجود التقریرات جلد 1 : صفحه (516-517)
10. اصطلاحات الاصول : صفحه 246
11. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اخص

اطلاق ( اصول فقه )، تقیید

وابسته

تقابل اطلاق و تقیید، دوران بین اطلاق و تقیید، قاعده تلازم اطلاق و تقیید، مطلق و مقید ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اطلاق و تقیید به زیرصفحه اطلاق و تقیید/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اجود التقریرات جلد 1 : صفحه (516-517)، 518، 520
• اصطلاحات الاصول : صفحه 246
• اصول الفقه جلد 1 : صفحه 167
• البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 2 : صفحه 15، 17
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 1 : صفحه 393
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2 : صفحه 426، 430
• المحصول فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 502
• المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 69، 591
• انوار الاصول جلد 2 : صفحه 192
• بحوث فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 239
• بحوث فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 26و30
• تقریرات اصول : صفحه 101
• تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 149، 524
• حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 269
• دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 233
• علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 96
• فوائد الاصول جلد 1 : صفحه 295، 348، 350، 563
• فوائد الاصول جلد 2 : صفحه 562
• کفایة الاصول : صفحه 142
• مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 152
• محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 363
• منتقی الاصول جلد 2 : صفحه 413
• منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 3 : صفحه 678
• نهایة الاصول : صفحه 375، 379، 381، 385