اضطرار عقلی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
اضطرار عقلی : مصادیق اضطرار از نظر عقل
اضطرار به لحاظ منبع تشخیص دهنده آن، به عقلی، شرعی و عادی تقسیم می‌گردد. اضطرار عقلی، اضطراری است که عقل به آن حکم می‌کند.
اضطرار عقلی، مسقط تکلیف است؛ برای مثال، در جایی که شخص از شدت تشنگی در حال مرگ می‌باشد و تنها مایع نوشیدنی در دست‌رس وی شراب است، تکلیف حرمت نوشیدن شراب، به علت اضطرار، از عهده وی ساقط می‌گردد.
در چگونگی ساقط شدن تکلیف در این مورد، چند نظر وجود دارد:
مرحوم ' آخوند خراسانی ' معتقد است فعلیت تکلیف، قید می‌خورد، اما مؤلف کتاب ' درر الفوائد ' و صاحب ' نهایة الدرایة ' و برخی دیگر بر این باورند که فعلیت باقی است، اما مکلف معذور در ترک است؛ یعنی به خاطر ترک تکلیف، عقاب نمی‌شود.
منابع
- انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2 : صفحه 208
- انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2 : صفحه 308
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 266
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اضطرار عقلی به زیرصفحه اضطرار عقلی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.