استلقا بعد از غذا
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
استلقاء: به پشت خوابیدن.
از آن در باب صلات و اطعمه و اشربه سخن رفته است.
مستحب است انسان پس از خوردن غذا، بر پشت بخوابد و پای راست را بر پای چپ قرار دهد. 1 نماز گزاری که توان ایستادن، نشستن و به پهلو خوابیدن را ندارد، باید برای خواندن نماز،
________________________________________
454
به پشت بخوابد؛ به گونهای که کف پاهایش رو به قبله باشد. رکوع و سجود وی با بستن و بازکردن چشم انجام میگیرد. 2
در این که وظیفه نمازگزار بر بام کعبه، خوابیدن بر پشت و رو به آسمان نماز خواندن است یا نه، اختلاف است. به نظر مشهور، در لزوم ایستاده نماز گزاردن، بین بام کعبه و جای دیگر، تفاوتی نیست. 3
هنگام نماز میّت و نیز به قول مشهور، در حال احتضار، واجب است میّت و محتضر را به پشت بخوابانند، امّا محتضر باید به گونهای قرار گیرد که کف پاهایش رو به قبله باشد 4 (--' احتضار) .
ماهیای که معلوم نیست مذکّی است یا غیر مذکّی (--' تذکیه) ، بر اساس روایتی، در آب انداخته میشود در صورتی که به پشت در آب قرار گیرد غیر مذکّی و اگر به رو قرار گیرد مذکّی است. عدهای از فقیهان بر طبق این روایت فتوا دادهاند. 5
1 - جواهر الکلام 36 456.
2 - 9 273 و 12 222.
3 - 7 353.
4 - 4 12.
5 - 36 258 - 259.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 453