استصحاب عدم محمولی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
استصحاب عدم محمولی : استصحاب عدمِ متعلق به اصل ماهیت یک چیز
استصحاب عدم محمولی، مقابل استصحاب عدم نعتی است و به استصحابی گفته میشود که مستصحب آن عدم محمولی میباشد، مثل: استصحاب عدم وجود زید.
توضیح:
عدم، گاهی به اصل ماهیت چیزی تعلق میگیرد و بر آن ماهیت حمل میشود، مثل: ' زید معدوم ' و ' شریک الباری معدوم ' که عدم، بر ماهیت زید و شریک الباری حمل شده است؛ به استصحابی که مستصحب آن عدمی _ به این معنا _ است، استصحاب عدم محمولی میگویند.
گاهی نیز عدم به وصفی از اوصاف ماهیت چیزی ـ که محل عروض آن وصف است ـ تعلق میگیرد، نه به اصل ماهیت آن، مثل: عدم قیام زید و یا عدم قرشی بودن زنی معین، که در این دو مورد، اصل وجود ' زید ' یا ' زن ' مسلّم است، اما صفت قیام و قرشی بودن از آنها نفی شده است.
نکته اول:
در جایی که عدم به اصل ماهیت تعلق میگیرد، از آن به تعلق عدم به ماهیت، به نحو ' لیس تامه '، تعبیر میشود (عدم محمولی) .
و در جایی که عدم به وصفی از اوصاف تعلق میگیرد، از آن به تعلق عدم به ماهیت، به نحو ' لیس ناقصه '، تعبیر میشود.
نکته دوم:
در این که آیا استصحاب عدم محمولی حجیت دارد یا نه، بین اصولیون اختلاف است.
نیز ر.ک:عدم محمولی.
منابع
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 256
- دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 527
- محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 211
- الاستصحاب فی الشریعة الاسلامیة : صفحه 53
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
اعم
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه استصحاب عدم محمولی به زیرصفحه استصحاب عدم محمولی/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.