عملکردها

اخته کردن

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

اخته ( خَصیّ ): بی خایه، تخم کشیده.

از آن در باب‌های حج، تجارت، نکاح، ظهار، ایلاء، صید و ذباحه، قصاص و دیات سخن گفته شده است.

حج: در حج، حیوان اخته از قربانی کفایت نمی‌کند. 1 طواف نساء (--' طواف نساء) بر اخته نیز واجب است. 2

تجارت: اخته کردن انسان، حرام 3 و اخته کردن حیوان مکروه است؛ هر چند فتوا به حرمت آن، از برخی قدما نقل شده است. 4

نکاح: نگاه کردن به نا محرم بر اخته نیز حرام است. 5 به قول مشهور، اخته بودن از عیب‌های نکاح به شمار می‌رود و زن پس از آگاهی از آن، می‌تواند عقد ازدواج را فسخ کند. 6 اخته در صورت داشتن توان بر آمیزش می‌تواند محلّل زن سه طلاقه باشد 7 (--' تحلیل) .

عدّه: آمیزش اخته نیز سبب وجوب عدّه (--' عدّه) بر زن است. 8

ظهار و ایلاء: ظهار (--' ظهار) و ایلای (--' ایلاء) اخته صحیح است. 9

قصاص و دیات: آلت تناسلی مرد سالم، در مقابل آلت تناسلی اخته قصاص می‌شود. دیه آلت تناسلی اخته نیز کامل است، مگر آن که اختگی با فلج بودن آلت تناسلی توأم باشد که در این صورت، قصاص ساقط است و دیه آن نیز به قول مشهور - بلکه به قول منسوب به همه متأخّران - یک سوم دیه کامل است. 10

1 - جواهر الکلام 19 145.

2 - 261 و 20 467.

3 و 4 - مفتاح الکرامة 8 18.

5 - مهذّب الاحکام 24 49.

6 - جواهر الکلام 30 322.

7 - 32 171.

8 - 212.

9 - 33 120.

10 - 42 375 و 43 266 - 268.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 311

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «اخته کردن» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اخصا، خصاء ( فقه )، کشیدن بیضه

اعم

افعال جوارحی ( فقه )

اخص

اخته کردن انسان، اخته کردن حیوان

منابع

  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 19 : صفحه 119
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 311