عملکردها

آیه نَبأ

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

آیه نَبأ : آیه 6 سوره حجرات، دلیل قرآنی حجیت خبر واحد

آیه نَبأ، از آیاتی است که اصولیون از دیرباز برای حجیت خبر واحد به آن تمسک نموده‌اند. در این آیه آمده است:

« یا ایها الذین آمنوا ان جائکم فاسق بنبأ فتبینوا ان تصیبوا قوماً بجهالة فتصبحوا علی ما فعلتم نادمین » ' ‌ای کسانی که ایمان آورده‌اید، هرگاه فاسقی برای شما خبر آورد بر شما واجب است درنگ و جست‌و‌جو کنید تا مبادا از روی نادانی به گروهی آسیب رسانده و از کرده خود پشیمان شوید. ' [۱] .

اصولیون از چند لحاظ به این آیه استدلال نموده‌اند:

- از لحاظ مفهوم شرط؛

- از لحاظ مفهوم وصف؛

- از لحاظ مناسبت عرفی بین فسق و تبیّن.

برای نمونه، کسانی که از لحاظ ' مفهوم شرط ' به آیه نَبأ بر حجیت خبر واحد استدلال نموده‌اند، چنین می‌گویند:

در منطوق آیه، وجوب تبیّن ـ درنگ و جست‌و‌جو پیرامون صحت خبر ـ به فاسق بودن مخبر مشروط شده است. مفهوم این جمله شرطی آن است که اگر غیر فاسق خبری را برای شما آورد، جست‌و‌جو درباره صحت مضمون آن لازم نیست و می‌توانید به آن عمل نمایید و در نتیجه، خبر واحد شخص غیر فاسق حجت است.

پانوشت

  1. القرآن الکریم سوره 49 ، آیه 6

منابع

  1. درر الفوائد جلد 2,1 : صفحه (381-382)
  2. کفایة الاصول : صفحه 344
  3. الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 275
  4. ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه (291-310)
  5. فرائد الاصول جلد 1 : صفحه (116-126)
  6. اصول الفقه جلد 2 : صفحه (72-75)
  7. المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه (218-219)
  8. دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه (152-156)
  9. انوار الاصول جلد 2 : صفحه (437-446)
  10. تحریرالمعالم : صفحه 166
  11. فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 164
  12. مفاتیح الاصول : صفحه (354-355)
  13. مقالات اصولی : صفحه (30-31)
  14. الموجز فی اصول الفقه : صفحه (276-279)
  15. سیری کامل در اصول فقه جلد 10 : صفحه (263-415)
  16. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «آیه نَبأ» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

سوره حجرات 6

اعم

ادله حجیت خبر واحد

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آیه نَبأ به زیرصفحه آیه نَبأ/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 103
  • اصول الاستنباط : صفحه 196
  • اصول الفقه جلد 2 : صفحه (72-75)، 74، 153
  • الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 293
  • الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 206، 222
  • الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2 : صفحه 66، 67، 69، 75، 76
  • الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 275
  • القرآن الکریم سوره 49 ، آیه 6
  • المحصول فی علم اصول الفقه جلد 4 : صفحه 364
  • المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 230، 232، 233، 234، 235، 236، 241، 243
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه (218-219)، 219، 221، 225، 233، 235، 236، 237، 297
  • الموجز فی اصول الفقه : صفحه (276-279)
  • انوار الاصول جلد 2 : صفحه (437-446)، 438، 439، 440
  • ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه (291-310)
  • بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 344، 345، 346، 351، 359، 360
  • تحریرالمعالم : صفحه 166
  • تسدید الاصول جلد 2 : صفحه 78، 81، 82
  • تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 108، 109
  • حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 114، 118
  • درر الفوائد جلد 1,2 : صفحه (381-382)
  • درر الفوائد جلد 2,1 : صفحه (381-382)
  • درر الفوائد : صفحه (380-381)
  • دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه (283-285)، 284
  • دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه (152-156)، 153، 155
  • سیری کامل در اصول فقه جلد 10 : صفحه (263-415)
  • عدة الاصول (ط.ق) جلد 1 : صفحه 314، 315
  • علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 235
  • فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 78، (116-126)، 117، 125
  • فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 155، 164، 166، 169، 170، 173، 175
  • کفایة الاصول : صفحه 340، 341، 344
  • مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 152
  • معالم الدین و ملاذ المجتهدین : صفحه 189
  • مفاتیح الاصول : صفحه (354-355)
  • مقالات اصولی : صفحه (30-31)، 31
  • منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 256، 257، 258، 260، 264، 266، 270، 272
  • نهایة الاصول : صفحه 490، 493، 496
  • نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 107، 110