عملکردها

آیه نفر (اصول فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

آیه نفر ( اصول فقه ) : آیه 122 سوره توبه، دلیل قرآنی حجیّت خبر واحد

آیه نفر، از آیاتی است که برای حجیت خبر واحد به آن استدلال شده است:

« و ما کان المؤمنون لینفروا کافة فلولا نفر من کل فرقة منهم طائفة لیتفقهوا فی الدین و لینذروا قومهم اذا رجعوا الیهم لعلهم یحذرون »' شایسته نیست مؤمنان همگی ـ به سوی میدان جهاد ـ کوچ کنند. چرا از هر گروهی، طایفه‌ای از آنان کوچ نمی‌کنند ـ و طایفه‌ای بمانند ـ تا از دین آگاهی پیدا کنند و به هنگام بازگشت به سوی قوم خود، آنان را انذار نمایند تا ـ از مخالفت فرمان پروردگار ـ بترسند ' [۱] .

' نفر ' به معنای کوچ کردن است و چون در آیه، واژه ' نفر ' آمده، آن را آیه نفر می‌گویند. به چند صورت، به این آیه استدلال شده است:

1. کلمه ' لعل ' در ' لعلهم یحذرون ' بر وجوب تحذر دلالت می‌کند؛ به این بیان که وقتی منذرین، مردم را به ترک واجب و فعل حرام انذار می‌دهند، بر مردم هم واجب است منذرین را تصدیق کنند و به سخن آنان ترتیب اثر دهند.

2. در این آیه، چند چیز به دنبال هم ذکر شده است: خداوند در مقام اعتراض، با « لولا » ی تحضیضیه می‌فرماید: « فلولا نفر من کل فرقة… »' چرا کوچ تحقق پیدا نمی‌کند؟ '، این لحن دلالت بر وجوب کوچ دارد و وقتی کوچ واجب شد، غایت آن هم که انذار است واجب می‌شود و وقتی انذار واجب شد، حذر کردن مردم هم واجب می‌شود؛ بنا بر این، مردم باید خبر کوچ کنندگان را - هر چند به صورت خبر واحد و غیر متواتر - بشنوند و بترسند؛ پس خبر واحد آنان حجیت دارد.

پانوشت

  1. القرآن الکریم سوره 9 ، آیه 122

منابع

  1. فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 126
  2. سیری کامل در اصول فقه جلد 10 : صفحه (495-529)
  3. ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه (323-310)
  4. کفایة الاصول : صفحه (344-342)
  5. فوائد الاصول : صفحه 182
  6. اصول الفقه جلد 2 : صفحه (79-75)
  7. دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 156
  8. انوار الاصول جلد 2 : صفحه 446
  9. مقالات اصولی : صفحه 31
  10. تحریرالمعالم : صفحه 164
  11. درر الفوائد : صفحه 389
  12. مفاتیح الاصول : صفحه 455
  13. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 4 : صفحه 465
  14. الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 272
  15. منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 108
  16. الموجز فی اصول الفقه : صفحه (279-280)
  17. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «آیه نفر ( اصول فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

سوره توبه : 122

اعم

ادله حجیت خبر واحد

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آیه نفر (اصول فقه ) به زیرصفحه آیه نفر (اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 110
  • اصطلاحات الاصول : صفحه 20، 143
  • اصول الاستنباط : صفحه 198
  • اصول السرخسی جلد 1 : صفحه 322
  • اصول الفقه جلد 2 : صفحه 75، 78، (79-75)
  • الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 291
  • الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 208
  • الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2 : صفحه 79، 80، 81
  • الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 107، 272
  • القرآن الکریم سوره 9 ، آیه 122
  • المحصول فی علم اصول الفقه جلد 4 : صفحه 354
  • المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 244، 248، 249
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 245، 247
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 6 : صفحه 320
  • الموجز فی اصول الفقه : صفحه (279-280)
  • انوار الاصول جلد 2 : صفحه 446، 448، 449، 450، 451
  • انوار الاصول جلد 3 : صفحه 218، 665
  • ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه (323-310)
  • بحوث فی الاصول جلد -3 : صفحه 15، 17
  • بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 374، 380
  • تحریرالمعالم : صفحه 164
  • تسدید الاصول جلد 2 : صفحه 88، 89، 542
  • تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 127، 552
  • حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 124، 125، 127، 128
  • درر الفوائد : صفحه 389
  • دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 285
  • دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 156، 159
  • سیری کامل در اصول فقه جلد 10 : صفحه (495-529)
  • عدة الاصول (ط.ق) جلد 1 : صفحه 309، 310
  • فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 126، 128
  • فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 184، 187
  • فوائد الاصول : صفحه 182
  • کفایة الاصول : صفحه 342، 343، (344-342)
  • مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 183
  • مفاتیح الاصول : صفحه 455
  • مقالات اصولی : صفحه 31
  • منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 108
  • منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 278، 280، 286
  • منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 4 : صفحه 465
  • نهایة الاصول : صفحه 498، 501، 506
  • نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 125
  • نهایة الافکار جلد 4 جزء -2 : صفحه 242
  • نهایة الافکار جلد 4-2 : صفحه 242