آیات تاریخی

توضیح مفهومی

آیات تاریخی : آیات متضمن برخی حوادث تاریخی

آیات قرآن به لحاظ‌های مختلف، قابل تقسیم است. گاهی، به لحاظ محتوا، آیات قرآن را به آیات اخلاقی، آیات فقهی، آیات اقتصادی، آیات اعتقادی، آیات تاریخی و... تقسیم می‌کنند. آیات تاریخی، آن دسته آیاتی است که به برخی حوادث تاریخی اقوام مختلف پرداخته است. البته قرآن، یک کتاب تاریخ نیست و مباحث تاریخی را به انگیزه عبرت گیری و هدایت مردمان بیان کرده است. تاریخ در یک نگاه، علم به وقایع، حوادث، اوضاع و احوال انسانها در گذشته و نیز آگاهی از قواعد و سنن حاکم بر زندگی پیشینیان است که از مطالعه و بررسی و تحلیل حوادث و وقایع گذشته به دست می‌آید. و در نگاهی دیگر بررسی تاریخی آشنایی با تحولات و تطورات جوامع از مرحله‌ای به مرحله دیگر و شناخت قوانین حاکم بر این تحوّلات است. تاریخ در این معنا علم تکامل جامعه‌ها در مراحل و دوره‌های گوناگون است. هر چند موضوع بررسی تاریخی حوادث و وقایعی است که به گذشته تعلّق دارد؛ امّا اصول و قواعدی که از آن استفاده می‌شود، اختصاص به گذشته ندارد و شایستگی گستردن به حال وآینده در جهت ترسیم شیوه رفتاری فردی و اجتماعی انسانها را دارد. در هر صورت، تاریخ سودمند حرکت آفرین و جهت بخش وپیامدار رفتار بایسته انسانی در هر عصر و زمان است؛ زیرا آدمی تحت تأثیر رفتار و تصمیمات و خلق و خوی مردم همزمان خود واقع می‌گردد و به همان گونه که از زندگی عینی مردم هم عصرش درس می‌آموزد و عبرت می‌گیرد، از سرگذشت پیشینیان نیز بهره گرفته و رفتار شایسته را می‌آموزد. از همین رو قرآن کریم نکات سودمندی از زندگی انسانهای اسوه را مطرح ساخته و ایشان را به عنوان الگوی رفتاری انسان معرفی می‌کند. از این رو، فرازهای تاریخی قرآن در عین طرح وقایع و رخدادهای شخصیتها، اقوام و ملل پیشین می‌تواند زمینه‌ای مناسب در جهت بهره‌های تکلیفی و رفتاری که وظایف دینی انسان را مشخص می‌گرداند باشد.

آیات سوره یوسف در شرح زندگی حضرت یوسف (ع) و برادرانش، آیات سوره ص در باره سرگذشت ایوب پیامبر، و آیات سوره غافر در شرح حال و سرنوشت برخی از اقوام ستمگر نمونه هایی از آیات تاریخی قرآن هستند.

منابع

1. مجله پژوهشهای قرآنی جلد 4 : صفحه (74-75)

اصطلاح‌نامه

اعم

آیات

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آیات تاریخی به زیرصفحه آیات تاریخی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• مجله پژوهشهای قرآنی جلد 4 : صفحه (74-75)