آلات صید

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ آلات صید

◄ حیوان صید

◄ دام ( آلت صید )

◄ سلاح صید

توضیح مفهومی

آلات صید: ابزار و وسائل مورد استفاده برای شکار حیوانات وحشی.

شکار حیوان وحشی دو معنا دارد: نخست، گرفتن و به دام انداختن که با هر وسیله‌ای امکان پذیر است، و دوم، کشتن با آلات شکار 1 که مورد بحث ما در این مقاله است. از این موضوع در باب صید و ذباحه سخن گفته شده است.

حیوانات حلال گوشت به دو دسته دریایی و خشکی تقسیم می‌شوند. تذکیه (حلال کردن) حیوان دریایی مانند ماهی، به زنده گرفتن آن از آب و تذکیه برخی حیوانات خشکی مانند ملخ به زنده گرفتن آن با هر وسیله ممکن

است. تذکیه سایر حیوانات خشکی به یکی از سه شیوه: ذبح (--» ذبح) ، نحر (--» نحر) و کشتن با آلات شکار تحقّق می‌یابد که آلات مورد استفاده در هر یک، شرایطی دارد.

ابزار شکار بر دو گونه است:

1 - حیوان: شکار سگ شکاری - که برای این منظور آموزش داده شده - حلال است. 2 آموخته بودن سگ به این است که با تحریک صاحبش به سوی شکار رود و با بازداشتن او بایستد، و به قول مشهور، به طور معمول، از گوشت شکار نخورد 3. به قول مشهور، شکار سایر حیوانات شکاری مانند یوزپلنگ، عقاب و باز حرام است؛ هر چند برای این کار آموزش داده شده باشند. 4

2 - جماد: ابزار شکاری بی جان چهار گونه است: یا سلاح گرم است مثل تفنگ؛ یا سلاح سرد. سلاح سرد نیز با دارای پیکان و تیغه آهنی است مانند نیزه، شمشیر، کارد، خنجر، و تیر، یا چنین نیست. در صورت دوم یا به اندازه‌ای تیز است که بدن شکار را پاره می‌کند مانند تیزی پیکان، یا به این اندازه نیست مانند سنگ.

حیوان وحشی که با سلاح سرد تیغه دار یا تیز شکار شود، حلال است؛ با این تفاوت که کشته با نوع نخست، به طور مطلق حلال است، لیکن در قسم دوم اگر کشته شدن حیوان به سبب فرو رفتن آلت - هر چند کم - در بدن آن باشد، حلال و چنانچه به سبب برخورد عَرضی آلت باشد - بدون فرو رفتن در بدن - حرام است. 5 حیوانی که با نوع سوم شکار شود، حرام است. 6

در شکار با سلاح گرم بنابر تصریح عدّه‌ای از فقها که متعرّض حکم مسأله شده‌اند، اگر گلوله تیز باشد به گونه‌ای که بدن حیوان را بدرد و آن را بکشد، شکار، حلال است. 7

شکار کردن با آلت غصبی حرام است، لیکن حیوان شکار شده با آن حرام نیست 8 (--» صید) .

1 - جواهر الکلام 36 7.

2 - 8.

3 - 19.

4 - مستند الشیعة 15 299.

5 - 308 - 312 و جواهر الکلام 36 17.

6 - مستند الشیعة 15 314.

7 - 316 - 321 و توضیح المسائل مراجع م 2601.

8 - جواهر الکلام 36 65.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 135

اصطلاح‌نامه

اعم

آلات ( فقه )، احکام صید

اخص

حیوان صید، دام ( آلت صید )، سلاح صید

وابسته

ارسال آلت بر صید، ارسال آلت صید، استقلال آلت در صید، افتادن صید در آلت، صید ( ازهاق روح )، صید با آلت بزرگ تر از مصید، صید با آلت غصبی، صید با سلاح، صید با عرض آلت، صید غیر مقصود، صید متعدد با آلت واحد، وحدت آلات صید

منابع

• الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 7 : صفحه 195، 255
• الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 1 : صفحه 108
• الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 28 : صفحه (132-137)
• الموسوعه الفقهیه المیسره جلد 1 : صفحه 96
• تحریرالوسیله جلد 2 : صفحه 141
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 36 : صفحه 14
• سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 21 : صفحه 60، 72، 267
• سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 36-2 : صفحه 99
• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه (135-136)
• مجمع الفائدة و البرهان جلد 11 : صفحه 37
• مهذب الاحکام جلد 23 : صفحه 6، 22