نمایش مبدأ برای قاعده قبح عقاب بلابیان

== توضیح مفهومی ==

'''قاعده قبح عقاب بلابیان''' : حکم عقل به قبح عقاب مکلّف قبل از بیان تکلیف و تنجّز آن

قاعده قبح عقاب بلابیان، از قواعد عقلی و مبتنی بر پذیرش حسن و قبح عقلی است و مفهوم آن این است که کیفر کردن شخصی که از جانب شارع و مولا بیانی بر تکلیف، به وی نرسیده، در نزد عقل زشت و ناپسند است.

بنابراین، مورد عمل به قاعده، در جایی است که یا اصلاً بیانی از جانب مولا خطاب به عبد، صادر نشده، و یا اگر صادر شده، به وی نرسیده است و او در نرسیدن آن مقصر نیست.

نکته اول:

مشهور اصولی‌ها دلیل اصلی برائت عقلی را قاعده قبح عقاب بلا بیان می‌دانند.

نکته دوم:

به نظر برخی صاحب نظران میان قاعده دفع ضرر محتمل و قبح عقاب بلا بیان تعارضی وجود ندارد، زیرا قاعده قبح عقاب بلابیان درجایی جاری می‌شود که عبد به وظیفه خود عمل نموده و تفحص و جست‌و‌جو کرده، اما به دلیلی دست نیافته است، در حالی که قاعده دفع ضرر محتمل حتی در جایی که عبد به وظیفه خود عمل کرده و جست‌و‌جو هم نموده، جاری است؛ از این رو، قاعده قبح عقاب بلابیان بر قاعده دفع ضرر محتمل وارد است. راه‌های دیگری نیز برای رفع تعارض بیان شده است <ref>اصول الاستنباط : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1163/index.htm#217 217]</ref>.
{{پانوشت}}
=== منابع ===
#الاصول العامة للفقه المقارن : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#513 513]
#تحریرالمعالم : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5059/index.htm#190 190]
#انوار الاصول جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#55 55]
#فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5153/index.htm#265 265]
#دروس فی علم الاصول جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_2.htm#54 (54-55)]
#دروس فی علم الاصول جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_1.htm#132 132]
#بحوث فی علم الاصول جلد 5 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_5.htm#23 23]
#مبادی فقه و اصول : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5085/index.htm#164 164]
#[http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/12733 فرهنگ نامه اصول فقه]
== اصطلاح‌نامه ==
=== مترادفات ===
از واژه «'''قاعده قبح عقاب بلابیان'''» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
:[[بج::قاعده قبح]]، [[بج::قاعده قبح عقاب بلا سبب]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::برائت عقلی]]، [[وابسته::قاعده حسن عقاب مع البیان]]، [[وابسته::قاعده قبح عقاب بر تکلیف غیر مقدور]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع:: جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1171/1171_3.htm#373 373]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1171/1171_3.htm#467 467]
*[[منبع::اجود التقریرات جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_2.htm#186 186]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_2.htm#188 188]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_2.htm#228 228]
*[[منبع::اصطلاحات الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#48 48]
*[[منبع::اصول الاستنباط]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1163/index.htm#217 217]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1163/index.htm#225 225]
*[[منبع::الاصول العامة للفقه المقارن]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#513 513]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#514 514]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#515 515]
*[[منبع::الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1173/1173_3.htm#54 54]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1173/1173_3.htm#64 64]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1173/1173_3.htm#65 65]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1173/1173_3.htm#199 199]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1173/1173_3.htm#200 200]
*[[منبع::الفوائد الحائریة]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1167/index.htm#63 63]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1167/index.htm#64 64]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1167/index.htm#66 66]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1167/index.htm#68 68]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1167/index.htm#72 72]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1167/index.htm#73 73]
*[[منبع::انوار الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#470 470]
*[[منبع::انوار الاصول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#55 55]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#57 57]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#58 58]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#59 59]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#61 61]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#77 77]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#108 108]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#109 109]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#173 173]
*[[منبع::بحوث فی علم الاصول جلد 5]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_5.htm#23 23]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_5.htm#25 25]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_5.htm#26 26]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_5.htm#27 27]
*[[منبع::تحریرالمعالم]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5059/index.htm#190 190]
*[[منبع::تهذیب الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1153/1153_2.htm#189 189]
*[[منبع::حقایق الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/871/871_2.htm#236 236]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/871/871_2.htm#277 277]
*[[منبع::دروس فی علم الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_1.htm#132 132]
*[[منبع::دروس فی علم الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_2.htm#54 (54-55)]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_2.htm#55 55]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_2.htm#317 317]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_2.htm#318 318]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_2.htm#319 319]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_2.htm#352 352]
*[[منبع::علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#261 261]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#352 352]
*[[منبع::فرائد الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1188/1188_1.htm#335 335]
*[[منبع::فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5153/index.htm#265 265]
*[[منبع::فوائد الاصول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1162/1162_3.htm#365 365]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1162/1162_3.htm#366 366]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1162/1162_3.htm#389 389]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1162/1162_3.htm#390 390]
*[[منبع::کفایة الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1187/index.htm#390 390]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1187/index.htm#405 405]
*[[منبع::مبادی اصول الفقه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5151/index.htm#122 122]
*[[منبع::مبادی فقه و اصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5085/index.htm#164 164]
*[[منبع::مصباح الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/878/878_2.htm#283 283]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/878/878_2.htm#284 284]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/878/878_2.htm#285 285]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/878/878_2.htm#286 286]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/878/878_2.htm#288 288]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/878/878_2.htm#503 503]
*[[منبع::منتقی الاصول جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/884/884_4.htm#438 438]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/884/884_4.htm#442 442]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/884/884_4.htm#443 443]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/884/884_4.htm#446 446]
*[[منبع::منتقی الاصول جلد 5]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/884/884_5.htm#10 10]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/884/884_5.htm#329 329]
*[[منبع::منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1184/1184_4.htm#584 584]
*[[منبع::منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 5]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1184/1184_5.htm#172 172]
*[[منبع::نهایة الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1226/index.htm#567 567]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1226/index.htm#570 570]
*[[منبع::نهایة الافکار جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1154/1154_3.htm#199 199]
[[رده:قاعده قبح عقاب بلابیان]]
[[کد::115650| ]]