عملکردها

طباق حقیقی

از دانشنامه علوم اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۱۷ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۲۲:۱۰ توسط Hashemi (بحث | مشارکت‌ها) (۱ نسخه واردشده)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

توضیح مفهومی

طباق حقیقی : جمع الفاظی با معانی حقیقی متضاد در یک عبارت

یکی از انواع طباق که از انواع اسلوب بدیعی قرآن به شمار می‌آید «طباق حقیقی» است که در آن دو واژه متضاد در معنای حقیقی خود به کار رفته‌اند؛ یعنی الفاظی با معانی حقیقی متضاد در یک جمله ذکر شود؛ مانند:

1. «فَلْیَضْحَکُواْ قَلِیلاً وَلْیَبْکُواْ کَثِیراً»؛ «از این رو، آن‌ها باید کمتر بخندند و بسیار بگریند» (توبه// 82) .

2. «وَتَحْسَبُهُمْ أَیْقَاظًا وَهُمْ رُقُودٌ»؛ «و آنان را بیدار می‌انگاشتی؛ و حال آن که خفته بودند» (کهف// 18) .

در این آیات «ضحک و بکاء»، «قلیل و کثیر» و «ایقاظ و رقود» که با هم متضادند، در معنای حقیقی خود استعمال شده‌اند.

نیز ر.ک:طباق، طباق مجازی.

منابع

  1. الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 325
  2. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 3 : صفحه 455
  3. کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم جلد 3 : صفحه 159

اصطلاح‌نامه

اعم

طباق

وابسته

طباق مجازی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه طباق حقیقی به زیرصفحه طباق حقیقی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 325
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 3 : صفحه 455
  • البرهان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 512
  • کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم جلد 3 : صفحه 158، 159