نمایش مبدأ برای شجاج ( فقه )

{{درختواره}}
== توضیح مفهومی ==

در فقه از جراحتهای پدید آمده در سر و صورت »شِجاج« و در غیر سر و صورت »جرح« تعبیر می‏گردد. 1 شجاج از منظر مشهور بر هشت قسم است. 2

1. حارصه) خارصه (؛ خراشیدگی پوست، بدون جریان خون.

2. دامیه؛ زخمی که کمی در گوشت نفوذ کرده و خون جاری شده است.

3. متلاحمه) باضعه (؛ جراحتی که نفوذش در گوشت عمیق است؛ لیکن به پوشش نازک روی استخوان) سِمحاق (نرسیده است.

4. سِمْحاق؛ زخمی که در گوشت نفوذ کرده و به پوشش استخوان رسیده است.

5. موضحه؛ جراحتی که سمحاق را پاره کرده و سفیدی استخوان) وضح (را آشکار ساخته است.

6. هاشمه؛ آنچه موجب شکستگی استخوان گردد، هرچند با جراهت همراه نباشد.

7. منقِّله؛ آنچه سبب جابه جایی استخوان گردد.

8. مأمومه؛ جراحتی که به پرده مغز) امّ الدِّماغ (رسیده است) ر آمّه (.

دامغه به جراحتی گفته می‏شود که پرده مغز را شکافته و به مغز رسیده است و از آنجا که با گرفتار شدن شخص به جنایت دامغه زنده ماندن وی بعید می‏نماید، فقها آن را از اقسام »شجاج« نشمرده‏اند. 3

برخی، دامیه و حارصه را یکی دانسته و میان متلاحمه و باضعه تفاوت قائل شده و گفته‏اند: اگر نفوذ جراحت در گوشت کم باشد به آن باضعه و اگر زیاد باشد متلاحمه گفته می‏شود. 4 برخی نیز لازمه یکی بودن دامیه با حارصه را تغایر باضعه و متلاحمه، و لازمه تغایر آن دو را یکی بودن باضعه و متلاحمه ذکر کرده‏اند. 5 هرچند برخی به این تلازم اشکال کرده‏اند6) ر باضعه (.

جراحتهای غیر سر و صورت دو نوع است: جائفه) جراحتی که آلت جرح به اعضای میان تهی بدن همچون شکم، پهلو و قفسه سینه نفوذ کند (و غیر جائفه.
=== منابع ===
#فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6999/6999_3.htm#65 65]
== اصطلاح‌نامه ==
=== اعم ===
:[[اعم::جرح ( مقابل قطع و ضرب )]]
=== اخص ===
:[[اخص::دامعه]]، [[اخص::دامغه ( فقه )]]، [[اخص::دامیه ( فقه )]]، [[اخص::سمحاق ( فقه )]]، [[اخص::مامومه]]، [[اخص::متلاحمه ( فقه )]]، [[اخص::موضحه ( فقه )]]، [[اخص::مُنَقّلِه]]، [[اخص::هاشمه ( فقه )]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::بینه شجاج]]، [[وابسته::جرح ( مقابل شجاج )]]، [[وابسته::جنایت بر سر]]، [[وابسته::جنایت بر صورت]]، [[وابسته::دیه شجاج ( فقه )]]، [[وابسته::شهادت کودک به شجاج]]، [[وابسته::قصاص شجاج]]
== منابع ==
*[[منبع::الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 10]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/69/69_10.htm#79 79]
*[[منبع::المغنی و الشرح الکبیرعلی متن المقنع جلد 9]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6364/6364_9.htm#658 658]
*[[منبع::الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 16]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1405/1405_16.htm#79 79]
*[[منبع::الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 25]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1405/1405_25.htm#343 343]
*[[منبع::تحریرالوسیله جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/226/226_2.htm#593 593]
*[[منبع::ترمینولوژی حقوق]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6305/index.htm#378 378]
*[[منبع::جامع المدارک فی شرح المختصرالنافع جلد 6]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/162/162_6.htm#263 263]
*[[منبع::جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 42]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/105/105_42.htm#354 354]
*[[منبع::سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 24]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6313/6313_24.htm#57 57]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6313/6313_24.htm#76 76]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6313/6313_24.htm#270 270]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6313/6313_24.htm#295 295]
*[[منبع::سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 25]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6313/6313_25.htm#481 481]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6313/6313_25.htm#482 482]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6313/6313_25.htm#511 511]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6313/6313_25.htm#520 520]
*[[منبع::شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6300/6300_4.htm#234 234]
*[[منبع::فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6999/6999_3.htm#65 65]
*[[منبع::فقه الامام جعفرالصادق جلد 6]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6322/6322_6.htm#374 374]
*[[منبع::فقه السنة جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6381/6381_2.htm#488 488]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6381/6381_2.htm#507 507]
*[[منبع::کتاب السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/33/33_3.htm#409 409]
*[[منبع::کتاب الفقه علی المذاهب الاربعة جلد 5]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6380/6380_5.htm#358 358]
*[[منبع::مبانی تکملة المنهاج جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/185/185_2.htm#397 397]
[[رده:شجاج ( فقه )]]
[[کد::83855| ]]