عملکردها

راست ( ضد دروغ )

از دانشنامه علوم اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۲۰ فوریهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۱۴:۳۰ توسط Hashemi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

توضیح مفهومی

راست‏

راست: مقابل چپ/ مقابل‏کج (---> انتصاب) / مقابل دروغ (---> راست گویی) .


از احکام آن به معنای نخست در بابهای طهارت، صلات، حج، نکاح، اطعمه و اشربه، حدود و دیات سخن گفته‏‌اند.

واجب: شستن دست راست پیش از دست چپ در وضو 1 و طرف راست بدن پس از شستن سر و گردن و قبل از شستن سمت چپ بدن در غسل ترتیبی 2 و خواباندن میّت در قبر بر پهلوی راست، به گونه‏ای که جلو بدن او به سمت قبله باشد. 3

مستحب: خارج شدن از مستراح 4 و داخل شدن به مسجد با پای راست؛ 5 قرار دادن ظرف وضو در سمت راست خود؛ 6 برداشتن آب برای شستن اعضای وضو با دست راست؛ 7 آغاز کردن به‏



31

هریک از غسلهای سه گانه میّت از طرف راست سر او و نیز ایستادن غسل دهنده در طرف راست میّت؛ 8 به دست راست کردن انگشتر؛ 9 ایستادن مأموم در سمت راست امام در صف نماز 10 و نیز بنابر مشهور، ایستادن مأموم در سمت راست امام در صورتی که یک نفر باشد؛ 11 اشاره کردن با گوشه چشم به طرف راست در سلام آخر نماز 12 (---> اشاره) ؛ نهادن گونه راست بر زمین قبل از گونه چپ در سجده شکر؛ 13 خوابیدن به پهلوی راست پس از گزاردن نافله صبح تا طلوع فجر 14 (---> اضطجاع) ؛ گفتن اذان در گوش راست نوزاد و اقامه در گوش چپ او؛ 15 سنگ زدن به جمره اولی از سمت راست خود که نسبت به کسی که رو به قبله قرار دارد سمت چپ جمره میشود 16 (---> رمی جمره) ؛ ایجاد شکاف در طرف راست کوهان شتر قربانی در اشعار 17 (---> اشعار) ؛ آغاز کردن از سمت راست پیشانی هنگام تراشیدن سر (---> تراشیدن) در حج؛ 18 غذا خوردن با دست راست 19 و به پشت خوابیدن و نهادن پای راست بر پای چپ پس از غذا. 20

مکروه: استنجا (---> استنجاء) با دست راست. 21

دیگر احکام: به قول برخی، نماز گزار ناتوان از ایستادن و نشستن باید به طرف راست بخوابد و نماز بخواند. 22 از آداب مباهله (---> مباهله) داخل کردن انگشتان دست راست در انگشتان خصم است. 23

از نشانه‏های حیض نبودن خون، هنگام اشتباه آن با خون زخم بنابر مشهور، خروج آن از طرف راست رحم است. 24

در حدّ سرقت، چهار انگشت دست راست قطع میشود. 25 بنابر قول برخی، در قطع بیضه راست یک سوم دیه کامل ثابت است. 26

(---> چپ)


1. جواهر الکلام 2/ 163

2. 3/ 88

3. 4/ 296

4. 2/ 59

5. 14/ 80

6. 2/ 328

7. الحدائق الناضرة 2/ 154

8. العروة الوثقی 2/ 60

9. الحدائق الناضرة 2/ 80

10. 11/ 160

11. جواهر الکلام 13/ 246

12. 10/ 331- 345؛ العروة الوثقی 2/ 599

13. جواهر الکلام 10/ 241

14. 7/ 35

15. 31/ 251- 252

16. 20/ 33

17. 18/ 57

18. 19/ 246

19. 36/ 454

20. 456

21. 2/ 70





32


22. 9/ 264- 265

23. کشف الغطاء 3/ 507- 508

24. جواهر الکلام 3/ 144

25. 41/ 528

26. 43/ 270- 271.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 4 : صفحه 30

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «راست ( ضد دروغ )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

درست، صدق ( فقه )

اعم

فضایل ( فقه )

وابسته

اخلاق ( فقه )، راست گویی، قسم راست

منابع

  • ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد جلد 4 : صفحه 12
  • تحریرالوسیله جلد 2 : صفحه 116
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 35 : صفحه 340
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 4 : صفحه 30
  • مهذب الاحکام جلد 22 : صفحه 262، 269