مخرج لسان
از دانشنامه علوم اسلامی
رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
مخرج لسان : یکی از مخارج اصلی حروف، شامل مخرج پنجم تا چهاردهم (ده مخرج)
مخرج یا موضع لسان، از مواضع اصلی ادای حروف و وسیع‌ترین آن‌ها است. این مخرج از یک طرف شامل بخش‌های مختلف زبان (ریشه، میانه، سر و کناره زبان) و از طرف دیگر شامل اجزای مختلف کام بالا (زبان کوچک، نرم کام، سخت کام، لثه و دندان‌ها) می‌شود.
هجده حرف از موضع زبان ادا می‌شوند که در ده مخرج جای داده شده‌اند:
1. ق (مخرج پنجم از مخارج هفده‌گانه) ؛ 2. ک (مخرج ششم) ؛ 3. ج، ش، ی (مخرج هفتم) ؛ 4. ض (مخرج هشتم) ؛ 5. ل (مخرج نهم) ؛ 6. ن (مخرج دهم) ؛ 7. ر (مخرج یازدهم) ؛ 8. ط، د، ت (مخرج دوازدهم) ؛ 9. ص، س، ز (مخرج سیزدهم) ؛ 10. ظ، ذ، ث (مخرج چهاردهم).
منابع
- حلیة القرآن قواعد تجوید مطابق با روایت حفص از عاصم جلد 2 : صفحه (39-41)
- تجوید جامع : صفحه 46
- غایة المرید فی علم التجوید : صفحه 126
- التحدید فی الاتقان و التجوید : صفحه 104
- سر البیان فی علوم القرآن : صفحه 159
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «مخرج لسان» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- مخرج پنجم حروف، مخرج چهاردهم حروف، مخرج دهم حروف، مخرج دوازدهم حروف، مخرج سیزدهم حروف، مخرج ششم حروف، مخرج نهم حروف، مخرج هشتم حروف، مخرج هفتم حروف، مخرج یازدهم حروف