عملکردها

نسخ قرآن به اجماع

از دانشنامه علوم اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۱۵:۳۰ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

توضیح مفهومی

نسخ قرآن به اجماع : نسخ حکم شرعی مستفاد از آیات قرآن به وسیله اجماع

طبق نظر شیعه، نسخ احکام تشریعی قرآن کریم با سنّت متواتر یا با اجماع قطعی که کاشف از صدور نسخ از معصوم (ع) باشد، عقلاً و نقلاً بلااشکال است؛ اما از دیدگاه بیشتر اهل‌سنّت، نسخ قرآن با اجماع، صحیح نیست؛ دلیل آن‌ها عدم انعقاد اجماع مخالف با نص است؛ زیرا اجماع باید به مستندی تکیه داشته باشد، و مجمعین اگر از نص قرآنی برخلاف اجماع مطلع نبوده‌اند، اجماعشان باطل است، و اگر مطلع بوده‌اند، اجماعشان باید مستند به نصی راجح باشد. در این صورت، آن نص راجح، ناسخ است، نه اجماع. در مقابل، عیسی بن ابان، از علمای حنفیه و بعضی از معتزله معتقدند نسخ قرآن به اجماع ممکن است. آنان برای اثبات سخن خود به آیه 60 سوره توبه در اختصاص بخشی از صدقات برای تألیف قلوب استدلال و ادعا کرده‌اند این حکم با اجماع صحابه در زمان ابوبکر نسخ شده است.

منابع

  1. البیان فی تفسیر القرآن : صفحه 286
  2. نظریه النسخ فی الشرایع السماویة : صفحه 148
  3. مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 270

اصطلاح‌نامه

اعم

نسخ قرآن ( علوم قرآنی )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه نسخ قرآن به اجماع به زیرصفحه نسخ قرآن به اجماع/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • البیان فی تفسیر القرآن : صفحه 286
  • شناخت قرآن : صفحه 281
  • علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 191، 192
  • علوم القرآن : صفحه 206
  • مجله پژوهشهای قرآنی جلد 3 : صفحه 280
  • مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 270
  • نظریه النسخ فی الشرایع السماویة : صفحه 148