مفسّران قرن هفتم
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
مفسّران قرن هفتم : مفسّران شیعه و اهل‌سنّت در قرن هفتم هجری قمری
برخی از مفسّران شیعه در قرن هفتم عبارتند از:
1. ابوحسین (ابوزکریا) شمس‌الدین یحیی بن حسن بن حسین بن علی بن محمد بن بطریق، معروف به ابن‌بطریق (م 600 ق) ، از علما و متکلمان امامیه و صاحب تفسیر ~خصائص الوحی المبین فی مناقب أمیر المؤمنین~.
2. صدرالدین ابومحمد روزبهان بن ابی نصر دیلمی (522 - 606 ق) معروف به بقای شیرازی و شیخ شطاح، از اقطاب صوفیه و صاحب تفسیر ~لطائف‌البیان فی تفسیرالقرآن~ و تفسیر ~عرائس البیان فی حقائق القرآن~. وی ایرانی‌تبار و اهل «فسا» از شهرهای استان فارس بوده است.
3. شیخ محمد بن حسن شیبانی (م 640 ق) از علما و متکلمان امامیه و صاحب تفسیر ~نهج البیان عن کشف معانی القرآن~.
4. نجم‌الدین عبدالله بن محمد اسدی، معروف به ابن‌دایه (م 654 ق) از اعلام قرن هفتم هجری و صاحب تفسیر ~الإشارات فی تفسیرالآیات~.
5. محمد بن محمد بن احمد سیف بویکهی (زنده تا سال 652 ق) یکی از اعلام قرن هفتم هجری و از بزرگان علمای شیعه در خراسان که به تفسیر سوره حمد (با عنوان ~تفسیر سوره فاتحه~) پرداخته و قواعد ادبی قرآن را توضیح داده است.
6. رضی‌الدین ابوالقاسم علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن طاووس حلّی، معروف به سیّدالطائفه و سید بن طاووس (589 - 664 ق) از مشاهیر علمای شیعه و صاحب تفسیر ~سعدالسعود فی النفوس~.
7. ابوبکر محمد بن مؤمن شیرازی (م 664 ق) از محدثّان ثقه و مفسّران شیعه امامیه و صاحب تفسیری به نام ~نزول القرآن فی شأن أمیرالمؤمنین علیه السلام~.
8. خواجه نصیرالدین طوسی (597 - 672 ق) از مشاهیر و بزرگان شیعه که جامع علوم مختلفی از جمله کلام و فلسفه بوده است. از مصنفات قرآنی وی، تفسیر ~نقد التنزیل~ است.
9. سید جمال‌الدین ابوالفضائل احمد بن موسی بن جعفر بن محمد بن طاووس حلی (م 673 ق) (برادر کوچکتر سید بن طاووس) (م 673 ق) از پیشوایان حدیث و از اکابر علمای شیعه، و صاحب کتاب ~شواهدالقرآن~ و ~عین‌العبرة~.
10. جغفر بن حسن بن یحیی بن سعید حلّی، معروف به محقق حلّی (601 - 690 ق) از اعلام و پیشوایان امامیه و دارای آثار علمی فراوان و صاحب تفسیر ~الفحص والبیان عن أسرار القرآن~.
از میان مفسّران قرن هفتم اهل‌سنّت نیز می‌توان به این افراد اشاره کرد:
1. محیی‌الدین بن عربی (م 638 ق) صاحب تفسیر ~رحمة من الرحمن فی تفسیر و إشارات القرآن~.
2. محمد بن احمد قرطبی (م 671 ق) صاحب تفسیر ~الجامع لأحکام القرآن~ معروف به «تفسیر قرطبی».
3. عبدالله بن عمر بیضاوی (م حدود 685 تا 719 ق) ، صاحب تفسیر ~أنوار التنزیل و أسرار التأویل~ معروف به «تفسیر بیضاوی».
نیز ر.ک:مفسران قرن هفتم قمری.
منابع
- دائرة المعارف تشیع جلد 2 : صفحه (516-518)
- طبقات مفسران شیعه جلد 2 : صفحه (193-235)
- مفسران شیعه : صفحه 107
اصطلاح‌نامه
اعم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مفسّران قرن هفتم به زیرصفحه مفسّران قرن هفتم/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.