قرّای سبعه
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
قرّای سبعه : هفت تن از مشهورترین قاریان صاحب قرائت مخصوص
عدهای از مسلمانان در اوایل قرن دوم هجری (دوره تابعان و پیروان آنان) در صدد ضبط قرائات قرآن برآمدند و آن را علمی جدا و مستقل انگاشتند که مورد نیاز مسلمانان بود؛ همانند علم حدیث و تفسیر. این گروه در فن قرائت و مسائلی در باره آن شهرت چشمگیری داشتهاند و هفت تن از آنان به دلیل کاردانی و حسن شهرت «قرّای سبعه» نام گرفتند و از دیگران ممتاز و بازشناخته شدند که اسامی آنان به ترتیب ذیل است:
1. ابنعامر؛ ابونعیم (ابوعمر، ابومحمد، ابوعبدالله، ابوموسی، ابوعثمان، ابومغیث) عبدالله بن عامر یَحصُبی دمشقی (21-118ق) ، از بزرگان تابعین و قاضی دمشق بود.
2. ابنکثیر؛ ابومعبد (ابوسعید، ابوبکر، ابوالصلت) عبدالله بن کثیر داری مکّی قرشی (45-120ق) ، از زمره تابعین بوده و از عبدالله بن زبیر و دیگران استماع کرده است.
3. ابوعمرو؛ زَبّان (یحیی، عثمان، محبوب) بن علاء بن عمار بن عبدالله بصری مازنی (70-154ق) .
4. حمزة؛ ابوالحسن (ابوعماره) حمزة بن حبیب بن عُمارة بن اسماعیل زیّات تمیمی کوفی (80-156ق) .
5. عاصم؛ ابوبکر عاصم بن ابیالنَجود ابن بهدله کوفی مولی بنی خزیمه (م 127ق) .
6. کسائی؛ ابوالحسن علی بن حمزة بن عبدالله بن بهمن بن فیروز (فزلر) اسدی کوفی معروف به کسائی (م 179 یا 189ق) . مکّی میگوید: کسائی در ایام مأمون به این عده اضافه شد و قبل از آن، یعقوب حَضرَمی به عنوان نفر هفتم محسوب میشد، و ابن مجاهد در حدود سال 300 هجری این جابجایی را انجام داد.
7. نافع؛ ابوعبدالله (ابو رُوَیم، ابوالحسن، ابوعبدالرحمن) نافع بن عبدالرحمان بن ابینعیم مولی جعونة بن شعوب (شعیب) لیثی مدنی (م 169 یا 179ق) ، اصل او از اصفهان است.
از میان هفت نفر، فقط ابن عامر و ابوعمرو، عرب هستند. در کتابهای علوم قرآنی از قرّای سبعه به «ائمه سبعه» و «قرّای هفتگانه» نیز تعبیر میشود.
منابع
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه (327-329)
- مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 453
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 252
- حجة القراءات : صفحه 51
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «قرّای سبعه» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه قرّای سبعه به زیرصفحه قرّای سبعه/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آموزش علوم قرآن جلد 2 : صفحه 276
- إعراب القرآن جلد 1 : صفحه 131
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 252
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه (327-329)، 329
- البیان فی تفسیرالقرآن : صفحه 125، 153، 160
- التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 66، 69، 216، 219، 226
- الجامع لاحکام القرآن جلد 1 : صفحه 46، 59
- القرآن فی الاسلام : صفحه 184
- الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 148
- تاریخ جمع قرآن : صفحه 328
- تاریخ قراءات قرآن کریم : صفحه 55، 67
- حجة القراءات : صفحه 51
- دائرة المعارف تشیع : صفحه 67
- قرآن در اسلام : صفحه 208
- مباحث فی علوم القرآن : صفحه 248
- مدخل التفسیر : صفحه 134، 135، 145
- معجم القراءات القرآنیة جلد 1 : صفحه 73
- مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 192، 414، 453
- پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 213
- چهارده روایت در قرائت قرآن مجید : صفحه 14