قرائات سبع
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
قرائات سبع : قرائت‌های منسوب به هفت قاری مشهور
قرائت‌های هفت تن از قاریان مشهور که برای نخستین بار از طرف ابوبکر محمد بن موسی بن مجاهد تمیمی (245 - 324 ق) معروف به ابن مجاهد در کتاب ~القرائات السبعة~ جمع آوری شده است «قرائات سبع» یا به تعبیر صحیح‌تر «قرائات سبعه» نام گرفت.
قرائات هفتگانه عبارتند از:
1. قرائت ابن‌عامر؛ ابونعیم (ابوعمران) عبدالله بن عامر یحصبی دمشقی (م 118ق) .
2. قرائت ابن‌کثیر؛ ابومعبد عبدالله بن کثیر داری مکّی (45-120ق) .
3. قرائت عاصم؛ ابوبکر عاصم بن ابی‌النجود ابن بهدله کوفی مولی بنی خزیمه (م 127ق) .
4. قرائت ابوعمرو؛ زبّان بن علاء بن عمار بن عبدالله بصری مازنی (70-154ق) .
5. قرائت حمزة؛ ابوالحسن (ابوعماره) حمزة بن حبیب بن عمارة بن اسماعیل زیّات تمیمی کوفی (80-156ق) .
6. قرائت نافع؛ ابوعبدالله (ابو رویم) نافع بن عبدالحمان بن ابی‌نعیم لیثی مدنی (م 169 یا 179ق) .
7. قرائت کسائی؛ ابوالحسن علی بن حمزة بن عبدالله بن بهمن بن فیروز (فزلر) اسدی کوفی معروف به کسائی (م 179 یا 189ق) .
پس از دوره صحابه و تابعان، گروهی از مسلمانان به قرائت قرآن روی آورده، و در این فن، کارآیی و شهرت چشمگیری یافتند و در هر منطقه و شهری قاریان زیادی پرورش یافتند.
ابن‌مجاهد از میان قاریان هر شهر، قرائت کسی را برگزید که مردم آن دیار بر رحجان قرائت او متفق بودند؛ ولی از قاریان شهر کوفه، قرائت سه تن را (حمزه، عاصم و کسائی) برگزید. گفته شده قرائت ابن کثیر و نافع و ابوعمرو به اُبَیّ بن کعب برمی گردد، و قرائت ابن عامر به عثمان، و قرائت حمزه، عاصم و کسائی به علی (ع) و عثمان و ابن مسعود برمی گردد.
قرائت هر یک از قاریان هفتگانه در همین فرهنگنامه آمده است.
منابع
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 338
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه (327-329)
- پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه (312-353)
- البیان فی تفسیر القرآن : صفحه (138-156)
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «قرائات سبع» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- قرائت ابن عامر یحصبی، قرائت ابن کثیر قاری، قرائت ابوعمرو زَبّان، قرائت حمزة بن حبیب زیات، قرائت عاصم، قرائت کسائی، قرائت نافع
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه قرائات سبع به زیرصفحه قرائات سبع/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 213، 227، 229، 318، 319، 323، (327-329)، 331، 338، 339، 340
- البیان فی تفسیر القرآن : صفحه (138-156)
- البیان فی تفسیرالقرآن : صفحه 123، 160، 162، 164، 167، 191
- التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 79، 149، 158، 159، 209
- الجامع لاحکام القرآن جلد 1 : صفحه 46، 47
- الفوائد الحائریة : صفحه 286
- القرآن فی الاسلام : صفحه 187
- تاریخ جمع قرآن : صفحه 325، 340
- تاریخ قراءات قرآن کریم : صفحه 47، 65
- سر البیان فی علوم القرآن : صفحه 56
- مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 192، 414، 433، 437، 451
- پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه (312-353)