سوره طارق
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
سوره طارق : هشتاد و ششمین سوره قرآن
«طارق» به معنای کوبنده و شکننده است. به ماه یا ستاره درخشانی که شبانگاه ظلمت شب را میشکند و میشکافد و نورش را به زمین میرساند «طارق» میگویند. در آیه نخست این سوره به «طارق» قسم یاد شده و سوره نیز بهآن نامیده شده است.
محور سخن در این سوره، معاد است و خداوند با بیان قدرت کامل خود، بر تحقق آن در آینده استدلال میکند و مردم را به معاد انذار کرده، و ضمنا به حقیقت آن روز اشاره میکند و سوره را با تهدید کفار ختم مینماید. و نیز با بیان اصل خلقت انسان، او را در جهت تربیت معنوی و رویآوردن به فطرت توحیدی سوق میدهد.
ویژگیهای سوره طارق:
1. هفده آیه (تنها ابوجعفر یزید بن قعقاع مخزومی مدنی (م 130 ق) و از قرّاء عشره، آن را شانزده آیه دانسته است) 61 کلمه و 239، 245 یا 254 حرف دارد.
2. در ترتیب نزول، سی و ششمین، و در مصحف شریف هشتاد و ششمین سوره است.
3. پس از سوره بلد و پیش از سوره قمر و پیش از هجرت در مکه نازل شد و آیه مدنی ندارد.
4. از سورههای مفصل و نخستین سوره از سورههای سیزدهگانه نوع اوساط آن است.
5. برخی گفتهاند آیه 17 سوره طارق «فَمَهِّلِ الْکَافِرِینَ أَمْهِلْهُمْ رُوَیْدًا» با آیه «سیف» منسوخ شد.
6. پانزدهمین سورهای است که با سوگند آغاز میشود.
مهمترین مطالب سوره طارق:
1. بیان اهمیت و عظمت طارق با سوگند به آن؛ 2. ثبت و نظارت بر اعمال انسان؛ 3. مراحل تکامل و خلقت انسان؛ 4. رستاخیز و ظهور اسرار نهانی انسانها در آن روز؛ 5. اشاره به عظمت قرآن؛ 6. دستور مهلت دادن به کافران.
منابع
- شناخت سوره های قرآن : صفحه 529
- تفسیر نمونه جلد 26 : صفحه 355
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 315
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 258
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 512
- تاریخ قرآن : صفحه 589
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «سوره طارق» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه سوره طارق به زیرصفحه سوره طارق/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آشنایی با سوره ها : صفحه 42
- اسباب النزول : صفحه 299
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 54
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
- البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 249
- التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 136، 141
- التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 375
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 258
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 512
- تاریخ جمع قرآن جلد 207 : صفحه 291
- تاریخ جمع قرآن : صفحه 207، 291، 296
- تاریخ قرآن : صفحه 589
- تفسیر نمونه جلد 26 : صفحه 355
- جواهر القرآن : صفحه 145
- شناخت سوره های قرآن : صفحه 529
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 315
- پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 148