چاپ قرآن
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
چاپ قرآن : اطلاعاتی درباره نخستین قرآن‌های چاپی
مسلمانان از آغاز اسلام و در زمان حیات پیامبر اسلام (ص) هم‌زمان با شنیدن آیات الهی از آن بزرگوار، به نگارش و حفظ قرآن همت گماشتند؛ از این رو، در دنیا کتاب مقدسی همانند قرآن یافت نمی‌شود که شمار نسخه‌های خطی آن بتواند با تعداد نسخه‌های خطی موجود قرآن برابری کند.
با پدیدآمدن صنعت چاپ در جهان، قرآن‌کریم نیز چاپ شد. تاریخ چاپ قرآن به وسیله غیرمسلمین به آغاز رواج چاپ در اروپا بازمی‌گردد. نخستین بار متن عربی قرآن را پاگانینی در شهر «ونیز» ایتالیا در سال‌های 1503 - 1523 م چاپ کرد، و همه نسخه‌های آن به دستور پاپ جمع‌آوری و نابود شد. سپس ابراهام هنکلمان ( Hinkelman ) در شهر هامبورگ در سال 1694 نسبت به چاپ قرآن اقدام کرد، پس از وی ماراکی ( Marracci ) در شهر «پادوا» در سال 1698 بار دیگر قرآن را به چاپ رسانید. سپس در سال 1768م در شهر «لیپزیک» آلمان نیز قرآن به چاپ رسید. ولی هیچ‌یک از چاپ‌های اروپا مورد توجه و اعتماد مسلمانان قرار نگرفت.
چاپ قرآن به وسیله مسلمانان: نخستین چاپ قرآن توسط مسلمانان در اواخر سده هجدهم (1797 - 1798م) به ابتکار مسلمانان روسیه در شهر پطرزبورگ روسیه، و به همت مولای عثمان صورت گرفت، و در همان زمان نسخه دیگری از قرآن در شهر قازان به چاپ رسید. بعد نوبت به ایرانیان می‌رسد. منابع درباره نخستین چاپ قرآن در ایران اختلاف دارند؛ برخی نخستین چاپ قرآن را در تبریز در سال 1242ق و برخی در سال 1246ق دانسته‌اند. در سال 1248 قمری در تهران نیز چاپ سنگی شد.
پس از چاپ قرآن در ایران، مسلمانان شبه‌جزیره هند به چاپ قرآن پرداختند. قرآن در هند نخستین بار در «کلکته» و در سال 1266ق چاپ شد.
منابع
- تاریخ جمع قرآن : صفحه (404-406)
- قرآن پژوهی (هفتادبحث وتحقیق قرآنی) : صفحه (76-79)
- دانش نامه قرآن و قرآن پژوهی جلد 1 : صفحه (871-873)
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «چاپ قرآن» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه چاپ قرآن به زیرصفحه چاپ قرآن/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.