وجوب کفایی ( اصول فقه )

توضیح مفهومی

وجوب کفایی ( اصول فقه ) : وجوب منجّز در حق مکلّف در صورت عدم امتثال سایر مکلّفان

وجوب کفایی، مقابل وجوب عینی، وجوبی است که به عموم مکلفین تعلق گرفته است، اما اگر عده‌ای بر انجام آن اقدام کنند از بقیه ساقط می‌شود؛ برای مثال، نجات انسان غریق، بر همه حاضرانِ در صحنه واجب است، اما اقدام یکی از آنها، تکلیف را از دیگران ساقط می‌کند.

نکته:

بر مبنای مرکب بودن احکام تکلیفیه، منع از ترک، داخل در حقیقت وجوب، فصل و مقوم آن است، و بنا بر بساطت وجوب نیز، منع از ترک، لازمه جدا ناشدنی و عقلی وجوب است؛ حال این اشکال پیش می‌آید که واجب کفایی اگر واجب است چگونه ترک آن برای بقیه جایز می‌باشد و اگر ترک آن جایز است چگونه به آن واجب گفته می‌شود. پاسخ هایی برای حل این اشکال بیان شده است، از جمله:

1. در واجبات کفایی همگان مکلف نیستند، بلکه تکلیف بر عهده یکی از مکلفان می‌باشد، که نه در نزد خدا و نه در نزد ما معین نیست، اگر چه خداوند، به آن عالم است.

2. مکلف در واقع یک نفر است که در نزد خدا معین می‌باشد، ولی برای ما مجهول است و وقتی تکلیف را انجام داد برای ما هم مشخص می‌شود.

3. همه مکلف هستند ولی غرض مولا فقط حاصل شدن آن امر است و وقتی حاصل شد تکلیف از همه برداشته می‌شود.

منابع

1. فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 368
2. مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : صفحه 47
3. آشنایی با علوم اسلامی (3جلد) جلد 3 : صفحه 72
4. فرهنگ معارف اسلامی جلد 4 : صفحه 532
5. اصطلاحات الاصول : صفحه 275
6. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «وجوب کفایی ( اصول فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

فرض کفایی، فروض کفایت

اعم

وجوب ( اصول فقه )

وابسته

وجوب نفسی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه وجوب کفایی ( اصول فقه ) به زیرصفحه وجوب کفایی ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• آشنایی با علوم اسلامی (3جلد) جلد 3 : صفحه 72
• اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 187
• اصطلاحات الاصول : صفحه 275
• اصول الفقه جلد 1 : صفحه 96
• الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 343
• الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 59
• التمهید فی تخریج الفروع علی الاصول : صفحه 75
• المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 381، 384، 385، 386
• بحوث فی الاصول جلد -1 : صفحه 67
• تقریرات اصول : صفحه 71
• تمهید القواعد : صفحه 48
• حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 337
• شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه (203-204)
• فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 386
• فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 368
• فرهنگ معارف اسلامی جلد 4 : صفحه 532
• کفایة الاصول : صفحه 177
• مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : صفحه 47
• محاضرات فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 202
• منتقی الاصول جلد 1 : صفحه 509
• منتقی الاصول جلد 2 : صفحه 497، 498، 501
• نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 287، 291