معیار تزاحم
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
معیار تزاحم : تنافی میان دو دلیل در مرحله امتثال فقط
تنافی میان دو دلیل در مرحله امتثال، به شرط عدم تنافی میان دو جعل (تشریع) و دو مجعول، معیار تزاحم نام دارد.
توضیح:
ملاک تزاحم این است که دو حکم یا دلیل از ناحیه جعل و تشریع تنافی نداشته باشند، ملاک و مصلحت هر دو تمام بوده و مورد امر مولا باشد، و هر دو مجعول، فعلی بوده و میان فعلیت آنها تنافی وجود نداشته باشد، اما مکلف نتواند هر دو را در یک زمان به جا آورد، مثل آن که مولا زمانی به عبد بگوید: ' لاتغصب ' و زمانی دیگر بگوید: ' انقذ الغریق ' که در ناحیه تشریع، میان دو حکم تنافی وجود ندارد، بلکه موضوع و ملاک هر دو تکلیف تام و تمام است و هر دو نیز فعلی میباشد؛ اما در ناحیه امتثال، گاهی انقاذ غریق، مستلزم غصب ملک غیر است و مکلف قدرت به جا آوردن هر دو تکلیف را ندارد.
منابع
- المحکم فی اصول الفقه جلد 6 : صفحه 270
- اصول الفقه جلد 2 : صفحه (194-195)
- مقالات اصولی : صفحه (101-102)
- نهایة الافکار جلد 4 : صفحه 127
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 290
- دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه (454-455)
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه معیار تزاحم به زیرصفحه معیار تزاحم/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 503
- اصول الفقه جلد 2 : صفحه (194-195)
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 290
- المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 31
- المحصول فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 410
- المحکم فی اصول الفقه جلد 6 : صفحه 270
- تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 522
- دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه (454-455)
- فوائد الاصول جلد 1 : صفحه 319، 320
- مقالات اصولی : صفحه (101-102)
- منتقی الاصول جلد 2 : صفحه 391
- منتقی الاصول جلد 3 : صفحه 31، 34، 40، 74
- منتقی الاصول جلد 7 : صفحه 304، 308، 310
- نهایة الافکار جلد 4 : صفحه 2، 127
- نهایة الافکار جلد 4 جزء -2 : صفحه 128
- نهایة الافکار جلد 4-2 : صفحه 128