اسباب رفع تعارض بدوی

توضیح مفهومی

اسباب رفع تعارض بدوی : راه‌های بر طرف کردن تعارض ظاهری میان روایات

اسباب رفع تعارض بدوی، به عواملی گفته می‌شود که باعث رفع تعارض بدوی از طریق جمع عرفی می‌گردد.

برخی از این عوامل عبارت است از:

1. تخصیص، یا تقدیم دلیل خاص بر عام، در تعارض به صورت عموم و خصوص؛

2. تقیید، یا تقدیم دلیل مقید بر مطلق، در تعارض به صورت اطلاق و تقیید؛

3. تقدیم دلیل حاکم بر محکوم، هنگام تعارض دلیل حاکم و محکوم؛

4. تقدیم دلیل وارد بر مورود، هنگام تعارض دو دلیل وارد و مورود؛

5. تقدیم نص بر ظاهر و اظهر؛

6. تقدیم اظهر بر ظاهر.

نکته:

در موارد نادر که دو دلیل قطعی الصدور تعارض می‌کنند، از طریق جمع عقلی و تأویل بردن، رفع تعارض می‌شود.