تخنث

توضیح مفهومی

تَخَنُّث ) تَأنُّث(: شبیه شدن مرد به زن در رفتار جنسی، مقابل تذکُّر) ر تذکُّر (.

تخنّث آن است که میل جنسی مرد، همانند میل جنسی زن به مرد باشد. 1 به چنین مردی 'مُخَنَّث' گفته می‏شود. از آن به مناسبت در بابهای تجارت، نکاح و حدود سخن رفته است.

حکم: شبیه شدن مرد به زن و فراخوانی مردان به سوی خود، عملی حرام است و پیامبر اکرم صلّی اللَّه علیه و آله چنین مردی را لعنت کرده و در روایات به اخراج وی از مسجد و خانه‏ها امر، 2 و از سلام

________________________________________

403

کردن به وی و سخن گفتن با او نهی شده است. 3 در روایاتِ وارد شده درباره مسخ شدگان آمده است: مردی که به صورت خرس مسخ شده کسی بوده که مردان را به سوی خود فرا می‏خوانده است. 4

آثار تخنّث: برای تخنّث آثاری ذکر شده است، از جمله:

1. کیفر: مخنّث تعزیر می‏شود) ر تعزیر (و در صورت اثبات ارتکاب عملِ موجب حد مانند لواط دادن، حد بر او جاری می‏شود) ر لواط (. به نظر برخی قدما مردی که رفتار زنانه به خود گرفته و بین مردم به دعوت دیگران به سوی خود و لواط دادن مشهور است کشته می‏شود هرچند بر آن عمل، بیّنه) ر بیّنه (و نیز اقرار به ارتکاب) ر اقرار (وجود نداشته باشد؛ 5 لیکن دیگر فقها آن را نپذیرفته و حکم قتل را تنها در صورتی ثابت دانسته‏اند که برای حاکم به واسطه شهرت، علم به ارتکاب حاصل شود. 6

2. ثبوت خیار عیب: کسی که برده‏ای را خریده سپس متوجّه شده مخنّث است می‏تواند معامله را فسخ کند7) ر خیار عیب (.

3. جواز نظر به زن نامحرم: در اینکه مخنّث می‏تواند - همچون پیرمردی که به دلیل شدّت پیری، رغبتی به نکاح ندارد - به مواضعی از زن اجنبی که نگاه کردن به آنها تنها برای محارم جایز است، مانند گردن و موی سر، نگاه کند و در نتیجه برای زن پوشاندن آن مواضع از او واجب نباشد و یا برای او نیز همچون سایر مردان جایز نیست، اختلاف است. برخی قول نخست را احتمال داده‏اند؛ هرچند قول دوم را قوی دانسته‏اند. 8

4. کراهت تزویج: زن دادن به مخنّث و ازدواج با او کراهت دارد. 9

5. جای ندادن در صف اوّل: مخنّث از جمله کسانی است که سزاوار نیست در صف اوّل نماز جماعت جای داده شود. 10

نسبت دادن به تخنّث: کسی که دیگری را به تخنّث نسبت داده تعزیر می‏شود و چنانچه فهم عرف از این واژه، نسبت لواط باشد یا گوینده چنین مقصودی داشته باشد بر نسبت دهنده حدّ قذف) ر قذف (جاری می‏گردد. 11

) ر تشبّه (

1. مجمع‏البحرین/ واژه 'خنث'؛ المبسوط 2 266 /4. وسائل الشیعة 342 /20 و

________________________________________

404

5 110 /24. 4 51 /12. 3 337. الکافی فی الفقه/ 6 409. جواهر الکلام 7 378 /41. الحدائق الناضرة 8 112 /19. جامع المقاصد 36 /12؛ جواهر الکلام 9 96 /29. العروة الوثقی 10 799 /2. النهایة/ 117؛ المهذب 11 79 /1. قواعد الاحکام 549 /3؛ المهذب البارع 70 /5.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 402

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «تخنث» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

تأنث

اعم

تشبه مرد به زن

وابسته

تذکر ( مقابل تخنث )، قذف به تخنث، مخنث ( فقه )

منابع

• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 402