تکیه
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
استناد: تکیه دادن سند و دلیل گرفتن.
از استناد به مفهوم نخست در باب‌های طهارت، صلات، حج، اطعمه و اشربه و حدود به مناسبت سخن رفته است.
موارد وجوب: به قول مشهور، بر نمازگزار واجب است در صورت امکان، در حال قیام بر چیزی تکیه نکند، و در صورت عدم امکان، واجب است بر آنچه او را بر قیام قادر می‌سازد - مانند عصا - تکیه نماید. 1
در وجوب اعتماد بر هر دو پا در حال قیام یا کفایت اعتماد بر یکی و تماس دیگری با زمین بدون اعتماد بر آن و یا حتی عدم لزوم تماس، اختلاف است. 2 تکیه بر مواضع هفتگانه هنگام سجده به معنای نهادن سنگینی بدن بر آن‌ها، واجب است و صرف تماس با زمین کفایت نمی‌کند. 3
اگر نمازگزار بدون تکیه بر چیزی نتواند به رکوع رود، واجب است بر چیزی که این امکان را برای او فراهم آورَد، تکیه کند. 4
موارد استحباب: اعتماد یکسان بر هر دو پا در حال قیام، 5 تکیه امام بر چیزی مانند سلاح و عصا هنگام ایراد خطبه نماز جمعه 6 (--' نماز جمعه) و اعتماد بر پای چپ هنگام تخلّی 7 (--' تخلّی) ، مستحب است. بر نمازگزار مستحب است هنگام برخاستن، دست‌ها را بر زمین نهاده و با تکیه بر آن‌ها برخیزد. 8
موارد کراهت: تکیه دادن در حمّام 9 و مسجد 10 و نیز هنگام خوردن و
________________________________________
460
آشامیدن، 11 و همچنین بر قبر، 12 مکروه است.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 459
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «تکیه» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- اعتماد ( تکیه )، تکیه هنگام خوردن
- به لحاظ تکیه کننده:
- تکیه خطیب جمعه، تکیه نمازگزار
- به لحاظ تکیه گاه:
- تکیه بر پای چپ، تکیه بر حریر، تکیه بر قبر
- به لحاظ محل:
- تکیه در حمام، تکیه در مسجد
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تکیه به زیرصفحه تکیه/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.