استحلال ( حلال کردن )
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
استحلال: حلال شمردن حلال کردن حلالیّت طلبیدن.
استحلال به هر سه معنا در باب‌های گوناگون فقه به کار رفته و احکامی بر آن مترتّب گشته است.........
ب - حلال کردن: منظور از آن، حلال کردن با اسباب شرعی است که در باب‌های مختلف عبادات، عقود و ایقاعات مطرح شده است.
حرمت آنچه در شریعت بر انسان حرام شده یا ذاتی است یا عرضی. نوع اول به هیچ یک از اسباب شرعی بر انسان حلال نمی‌شود، مگر به سبب اضطرار (--' اضطرار) ، امّا نوع دوم با سبب شرعی بر انسان حلال می‌گردد مانند زن یا مرد اجنبی که به عقد نکاح بر دیگری حلال می‌شود، 2 طهارت (وضو، غسل، و تیمّم) (--' طهارت) که سبب حلیّت ورود در نماز می‌گردد، خریدن، قرض کردن و عاریه (--' عاریه) گرفتن که موجب جواز تصرف در مال دیگری می‌شود که و یا طلاق یکی از دو خواهر که سبب حلیّت ازدواج با خواهر دیگر می‌گردد. 3
اصل در این نوع استحلال، اباحه است؛ به این معنا که حلال کردن حرام عرضی با تحصیل سبب شرعی آن برای انسان مباح
________________________________________
401
است، لیکن در مواردی ممکن است واجب، مستحب و یا مکروه گردد؛ واجب مانند موردی که اگر ازدواج نکند، به حرام می‌افتد، مستحب مانند اصل ازدواج کردن و مکروه مانند ازدواج با زن نازا.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 400
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «استحلال ( حلال کردن )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید: