عملکردها

مجمل حکمی

از دانشنامه علوم اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۱۷ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۳:۳۷ توسط Hashemi (بحث | مشارکت‌ها) (۱ نسخه واردشده)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

توضیح مفهومی

مجمل حکمی : لفظ دارای اجمال به حسب مراد جدّی

مجمل حکمی، مقابل مجمل حقیقی بوده و عبارت است از لفظی که در مراد استعمالی ـ مدلول دلالت تصدیقی اولی ـ ظهور دارد، ولی در مراد جدی ـ مدلول دلالت تصدیقی ثانی ـ ابهام و اجمال دارد، مثل لفظ ' عالم ' که به وسیله مخصص منفصل مجملی که بین متباینین مردد است تخصیص بخورد، مانند: ' اکرم کل عالم ' که به وسیله ' لا تکرم زیدا العالم ' تخصیص خورده است، و زید در بیرون میان زید بن بکر و زید بن خالد، مردد است و همین امر سبب اجمال مخصص و سرایت اجمال آن به عام می‌شود، ولی این اجمال حکمی است، نه حقیقی، زیرا ظهور عام در عموم منعقد شده است و از این رو مجمل نمی‌باشد، اما مراد جدی متکلم معلوم نیست و به همین دلیل، با آن همانند مجمل رفتار می‌شود.

منابع

  1. محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 386
  2. کفایة الاصول : صفحه 258
  3. شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 333
  4. تحریرالفصول جلد 3 : صفحه (1794-1795)
  5. الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه (223-224)
  6. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

مجمل ( اصول فقه )

وابسته

اجمال حکمی، مجمل حقیقی

منابع

  • الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه (223-224)
  • تحریرالفصول جلد 3 : صفحه (1794-1795)
  • شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 333
  • کفایة الاصول : صفحه 258
  • محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 386