بازار
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
بازار
بازار: مکان داد و ستد کالا.
از آن در بابهای طهارت، صلات و تجارت سخن رفته است.
بازار به اعتبار بازرگانانی که در آن به تجارت اشتغال دارند به دو بخش تقسیم میشود.
1. بازار مسلمانان: مراد از آن بازاری است که همه یا بیشتر کاسبان آن مسلمان
هستند. بازار مسلمانان از نشانههای تذکیه حیوان است) ر تذکیه (؛ بدین معنا که گوشت، پوست و دیگر اجزای حیوان که از بازار یادشده خریداری میشود محکوم به طهارت و حلّیت است.
2. بازار غیر مسلمانان) کافران (: مراد، بازاری است که همه یا بیشتر کسبه آن غیر مسلمان باشند. پوست، گوشت و سایر اجزای حیوان که از چنین بازاری خریداری میشود محکوم به عدم تذکیه است مگر آنکه فروشنده آن مسلمان باشد1) ر قاعده سوق (.
سایر احکام: مستحب است بازاری هنگام ورود به بازار دعاهای وارد شده در این زمینه را بخواند. 2 داخل شدن به بازار پیش از همه و خارج شدن از آن پس از همه3و نیز گشتن در بازارها مکروه است. 4
نماز خواندن در مسجد بازار همچون دیگر مساجد مستحب است؛ لیکن فضیلت آن نسبت به مساجد دیگر، مانند مسجد جامع و مسجد محل کمتر میباشد. 5
1. القواعد الفقهیة) بجنوردی (2 157 - 155 /4. جواهر الکلام 5 467. 4 456. 3 452 /22. العروة الوثقی 596 /1.
بازار آزاد
بازار آزاد: بازار غیر رسمی.
عنوان بازار آزاد در برابر بازار رسمی به بازاری گفته میشود که در آن، قیمتها از طرف دولت یا سازمانهای وابسته هدایت و نظارت نمیشود؛ بلکه داد و ستد با رضایت طرفین خواهد بود و به تبعِ نوسان عرضه و تقاضای کالا در چنین بازاری، قیمتها نیز دستخوش نوسان است. عنوان یاد شده از عناوین جدید است که در پاسخ استفتائات به برخی احکام آن اشاره شده است.
فروختن کالای خریداری شده از بازار رسمی به بهایی بیشتر در بازار آزاد - به شرط مخالف نبودن با مقرّرات دولت اسلامی - جایز است. 1 موادّ غذایی و غیر آن که از بازار رسمی تهیّه میشود اگر در پایان سال خمسی چیزی از آن باقی بماند، باید به قیمت بازار آزاد محاسبه و خمس آن پرداخت شود. 2 در پرداخت زکات فطره) ر زکات فطره (قیمت جنس بر اساس بازار آزاد محاسبه میگردد. 3
1. اجوبة الإستفتاءات 133 /2 و 2 157. ارشاد السائل/ 3 57. صراط النجاة 157 /2؛ مجمع المسائل 426 /.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 42
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «بازار» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- بازار آزاد، بازار بورس، بازار بین بانکی، بازار زمین در اقتصاد اسلامی، بازار سهام، بازار کار
- به لحاظ اسلام و کفر:
- بازار کفار، بازار مسلمین
وابسته
- اختلاف سوق، ازدحام زن و مرد در بازار، ذکر در بازار، شهادتین هنگام ورود به بازار، مجهول القاتل، مسجد بازار، ورود به بازار قبل از دیگران
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه بازار به زیرصفحه بازار/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.