متزاحم متعادل
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
متزاحم متعادل : حکم شرعیِ مساوی با حکم متزاحم با آن از نظر اسباب ترجیح
متزاحم متعادل، مقابل متزاحم متراجح بوده و در جایی مطرح می‌شود که دو حکم شرعی الزامی با یک دیگر تزاحم می‌کنند، و مکلف هم زمان، قدرت امتثال هر دو را ندارد و از هر لحاظ با یک دیگر مساوی می‌باشند ـ هیچ یک از مرجحات باب تزاحم در هیچ کدام از آنها وجود ندارد ـ در این جا به هر یک از دو حکم، متزاحم متعادل می‌گویند، مانند آن که دو نفر، که از هر نظر با یک دیگر مساوی‌اند و هیچ یک بر دیگری ترجیح ندارد، در حال غرق شدن هستند و مکلف هم، تنها برای نجات یکی از آنها قدرت دارد؛ در این جا عُقلا اتفاق دارند که مکلف در نظر عقل مخیر است هر یک از آن دو را که خواست، نجات بدهد. منظور از این تخییر عقلی، ادراک عقل عملی است که در نهایت، رضایت و حکم شارع مقدس از آن کشف می‌گردد، زیرا مسئله از مستقلات عقلی است.
منابع
- اصول الفقه جلد 2 : صفحه 196
- شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه 415
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه متزاحم متعادل به زیرصفحه متزاحم متعادل/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.