مبطلات علت
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
مبطلات علت : امور کاشف از عدم علّت وصف در قیاس فقهی
اموری که کاشف از عدم علیت وصف در قیاس می‌باشد، مبطلات علت نامیده می‌شود؛ به بیان دیگر، مبطلات علت، طرقی است که دلالت می‌کند بر این که وصف خاص در قیاسی خاص، صلاحیت علت بودن را ندارد.
به مبطلات علت، قوادح علت و مفسدات علت نیز گفته می‌شود. برخی از این مبطلات عبارت است از: عدم تأثیر؛ عدم عکس؛ فرق؛ فساد وضع؛ قلب؛ کسر؛ معارضه.
نکته:
درباره تعداد مبطلات علت بین اصولی‌های اهل سنت اختلاف وجود دارد؛ ' شافعیه ' آن را شش مبطل ذکر کرده‌اند: نقض؛ عدم تأثیر؛ کسر؛ قلب؛ قول به موجب؛ فرق، و ' فخررازی ' تعداد آنها را پنج مبطل دانسته است [۱] .
' ابن حاجب ' آنها را تا 25 نوع شمرده است و سپس همه آنها را به منع و معارضه برگردانده است. هم چنین، ' شوکانی ' تا 28 مبطل را ذکر نموده است [۲].
پانوشت
منابع
- اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 685
- اصول الفقه جلد 4 : صفحه 119
- الاحکام فی اصول الأحکام جلد 2 : صفحه (324-360)
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «مبطلات علت» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اخص
- عدم تأثیر، عدم عکس، فساد وضع، فَرق، قلب ( اصول فقه )، کسر ( اصول فقه )، معارضه ( اصول فقه )، ممانعت ( اصول فقه )، موجب علت، نقض علت، نقض مکسور
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مبطلات علت به زیرصفحه مبطلات علت/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.