بدنه
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
بدنه
بدنه: شتر.
بدنه در اصل به معنای حیوان چاق و فربه آمده لیکن به لحاظ استعمال، خاص است. در مفهوم خاصّ آن بین لغویان از دو جهت اختلاف شده است: نخست از این جهت که آیا بدنه تنها بر شتر ماده اطلاق میشود یا شتر نر را نیز دربر میگیرد؟ و دیگر از این جهت که آیا بدنه بر گاو نیز اطلاق میگردد یا نه؟
گروهی تصریح بر تعمیم از هردو جهت کردهاند. البتّه اختلاف در جهت دوم به لحاظ فقهی ثمرهای ندارد؛ زیرا متبادر نزد عرف از بدنه، شتر است نه گاو و همان مفهوم عرفی موضوع حکم فقهی است؛ لیکن از جهت نخست، در باب حج در
بحث کفّاره صید شترمرغ، در میان فقها به تبعِ لغویان، اختلاف شده که مراد از بدنه - که در روایت به عنوان کفّاره صید شترمرغ ذکر شده - چیست؟ آیا تنها شتر ماده است یا شتر نر را نیز دربر میگیرد و دادن آن همچون شتر ماده از کفّاره) ر کفّاره (کفایت میکند؟ 1
از اقسام روزه که در سفر هم میتوان گرفت روزه بدل از بدنه است که حاجی هرگاه قبل از غروب آفتاب به عمد از عرفات کوچ کند بنابر مشهور باید یک بدنه کفّاره دهد و درصورت عدم توانایی باید به جای آن هیجده روز روزه بگیرد. 2
کسی که نذر کرده در قربانی حج، بدنهای بکشد اگر منظورش از بدنه شتر بوده واجب است شتر ماده قربانی کند. همچنین اگرقصد شتر نکرده بلکه منظورش معنای واقعی بدنه بوده است؛ چه آنکه معنای واقعی بدنه شتر ماده میباشد. البتّه بنابر قول به تعمیم، قربانی شتر نر نیز کافی است مگر آنکه شتر ماده را قصد کرده باشد. 3
) ر شتر (
1. مستند الشیعة 159 /13؛ جواهر الکلام 193 - 190 /20؛ فقهالصادق 2 88 - 86 /11. جواهرالکلام 431 /35. 3 28 - 27 /19.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 82
اصطلاح‌نامه
اعم
== منابع ==index.php?catid=50