عقل نظری ( اصول فقه )

توضیح مفهومی

عقل نظری ( اصول فقه ) : قوّه مدرک امور کلّی مربوط به شناخت واقعیت‌ها

عقل نظری، مقابل عقل عملی بوده و عبارت است از قوه‌ای که انسان به وسیله آن، چیزهای کلی را که از نوع شناختن و دانستن ـ مما ینبغی ان یعلم ـ است و به عمل و کردار آدمی ربطی ندارد، درک می‌کند؛ به عبارت دیگر، عقلی که واقعیت‌های عالم را ادراک می‌نماید، عقل نظری است.

مثل این که انسان درک کند ' کل بزرگ تر از جزء ' است، یا ' مجموع زوایای مثلث، برابر با دو قائمه است '.

نکته:

عقل نظری و عملی دو حقیقت جدای از هم نمی‌باشد، بلکه یک حقیقت است که به لحاظ مُدرَک ـ آن چه درک می‌شود ـ به عقل نظری و عملی تقسیم می‌شود؛ از این رو، گاهی مدرکات عقل از امور نظری (ینبغی ان یعلم) است که به آن عقل نظری می‌گویند و گاهی از امور عملی (ینبغی ان یعمل) است که به آن عقل عملی می‌گویند.

منابع

1. الفروق المهمة فی الاصول الفقهیة : صفحه 120
2. منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 237
3. اصول الفقه جلد 1 : صفحه 215
4. شرح اصول فقه جلد 2 : صفحه 46
5. مقالات اصولی : صفحه 54
6. الموجز فی اصول الفقه جلد 2,1 : صفحه 297
7. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

عقل ( قوه ادراکی )

وابسته

احکام عقل نظری، حجیت عقل نظری، عقل عملی ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه عقل نظری ( اصول فقه ) به زیرصفحه عقل نظری ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اصول الفقه جلد 1 : صفحه 214، 215
• اصول الفقه جلد 2 : صفحه 119، 121، 122، 262
• الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 283
• الفروق المهمة فی الاصول الفقهیة : صفحه 120
• المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 168
• الموجز فی اصول الفقه جلد 1,2 : صفحه 297
• الموجز فی اصول الفقه جلد 2,1 : صفحه 297
• شرح اصول فقه جلد 2 : صفحه 46
• مصادرالاستنباط بین الاصولیین و الاخباریین : صفحه 185
• مصباح الاصول جلد 3 : صفحه 35
• مقالات اصولی : صفحه 45، 54
• منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 237
• منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 25